سیمای صادق فاروق اعظم عمر بن خطاب رضی الله عنه

فهرست کتاب

تاکتیک حکیمانه امیرالمؤمنینسبرای فرونشاندن شورش شهرهای شام

تاکتیک حکیمانه امیرالمؤمنینسبرای فرونشاندن شورش شهرهای شام

امیرالمؤمنینسبلادرنگ در یک پیام فوری به سعد بن وقاص در پادگان کوفه دستور می‌دهد که فوراً قعقاع را در رأس چهار هزار سواره [۱۲۱۳]نظام به حمص اعزام و سهیل را در رأس چند هزار سپاهی به منطقه (رقه در الجزیره) و ولید بن عقبه را همراه چند هزار سپاهی به منطقه عرب‌نشین (در الجزیره) و هر دو سپاه را با فرماندهی عیاض بن غنم و برای عملیات جنگی سریعاً روانه نمایید [۱۲۱۴]».

امیرالمؤمنینسپس از صدور این اوامر و اعزام نیروها به محل مأموریت خویش، خود نیز سپاهی را از مدینه و اطراف جمع‌آوری نموده، و در رأس این سپاه به میدان جنگ و مراکز شورش‌های شام، رهسپار می‌گردد [۱۲۱۵]، و به سپاه سی هزار نفری الجزیره که سپاه اسلام را در حمص محاصره کرده‌اند، وقتی خبر می‌رسد که دو سپاه به شهر و دار و دیار بی‌دفاع آن‌ها حمله کرده‌اند، با یک حالتی از رعب و هراس فوراً از دور حمص پراکنده می‌شوند و بعد از برگشتن به (الجزیره) از سپاه اسلام درخواست عفو و گذشت می‌نمایند و تسلیم می‌گردند [۱۲۱۶]، و سپاه عظیم روم مستقر در انطاکیه نیز، وقتی خبر پراکنده شدن آن‌ها را می‌شنوند و از شورش شهرهای دیگر نیز اثری نمی‌بینند دچار شک و تردید می‌شوند، و اکثراً گمان می‌کنند عمق اندیشه و تدابیر نظامی سرداران سپاه اسلام شهرهای شام را واداشته که تظاهر به شورش کنند تا از این راه ولیعهد روم را با سپاه عظیم روم در کمین سپاه اسلام بیندازند و با نابود کردن آن‌ها زمینه سقوط اسکندریه را زودتر فراهم نمایند، به همین جهت سپاه روم مدت کمی با روحیه ضعیف با سپاه اسلام می‌جنگد و شکست می‌خورد و در حالی که غنایم بی‌شماری را به جا می‌گذارد سریعاً سوار بر همان کشتی‌های غول‌پیکر به سوی اسکندریه برمی‌گردد و این غائله بزرگ، و توطئه خطرناک امپراتوری روم بر اثر نبوغ نظامی امیرالمؤمنینسبا کمترین زیان و بیشترین منفعت خاتمه می‌یابد و وقتی امیرالمؤمنینسدر رأس سپاه مدینه در قلب شام به محل جابیه [۱۲۱۷]می‌رسد و ابوعبیده برای عرض گزارش نظامی به پیشوازی او می‌شتابد، به او عرض می‌کند که سه روز قبل از رسیدن قعقاع [۱۲۱۸]و سپاه امدادی پادگان کوفه و بصره بر سپاه روم پیروز شدیم اما با این حال هم امیرالمؤمنینسبه ابوعبیده دستور می‌دهد که سپاه قعقاع را در غنایم این جنگ سهیم کند [۱۲۱۹].

[۱۲۱۳]ـ البدایه و النهایه، ج۷، ص۷۵ و الکامل، ج۲، ص۵۳۱ و تاریخ طبری، ج۵، ص۱۸۵۶ و الفتوحات الاسلامیه، ص۶۰. توجه: این دومی بار است که فاروق اعظمسشخصاً در میدان‌های جنگی حضور پیدا می‌کند و مرتبه اول به آزاد کردن قدس و مرتبه دوم به خاموش شدن شورش‌های شام منتهی گردید. [۱۲۱۴]ـ همان [۱۲۱۵]ـ همان [۱۲۱۶]ـ البدایه و النهایه، ج۲، ص۵۳۱ و طبری، ج۵، ص۱۸۵۷ و الفتوحات الاسلامیه، ص۶۰. [۱۲۱۷]ـ همان [۱۲۱۸]ـ همان [۱۲۱۹]ـ همان