سپاه روم به سپاه اسلام شبیخون می‌زند
و با موافقت او شخصاً به پادگان (بِلْبیس) می‌رود و در حالی که هنوز بیست و چهار ساعت از زمان آتش‌بس باقی است در نیمه شب و در ساعت‌هایی که به گمان او سپاه اسلام در حال خواب و استراحت هستند در رأس دوازده هزار نفر، به قرارگاه سپاه اسلام حمله می‌کند [۱۴۰۲]، اما برخلاف گمان ارطبون سپاه اسلام در تمام مدت آتش‌بس به دستور عمرو عاص در حال آماده‌باش نظامی است و به محض ظاهر شدن طلیعه آن‌ها صدای تکبیر نگهبانان و دیدبانان، سیل خروشان سپاه اسلام را به سوی مهاجمین خیانت‌پیشه روم به حرکت درمی‌آورد و شعله‌های آتش جنگ در تاریکی شب و در قلب این صحراها تا ساعت‌های آخر شب زبانه می‌کشد و در کله سحر شکست سپاه روم به شرح زیر اعلام می‌گردد:
۱ـ یک هزار تن [۱۴۰۳]از سپاه روم به قتل رسیده‌اند و لاشه ارطبون نیز در میان آن‌ها دیده می‌شود [۱۴۰۴]و بعد از سال‌ها، ژرف‌بینی و انسان‌شناسی فاروق اعظمسدر مورد عمرو بن عاص و ارطبون ظاهر می‌گردد که به مردم مدینه گفت: «من ارطبون عرب را (عمرو عاص) به جان ارطبون روم می‌اندازم ببینم نتیجه چه می‌شود؟»
۲ـ سه هزار نفر [۱۴۰۵]به اسارت سپاه اسلام درآمده‌اند و بقیه از صحنه فرار کرده‌اند.
عمرو بن عاص، مقداری از نیروهای خود را جهت حفظ نظم و امنیت در شهر (بلبیس) مستقر و در رأس سپاه اسلام در قلب صحراها راهی به مسافت پنجاه و پنج کیلومتر را به سوی پادگان (اُمُّ دُنَین) می‌پیماید. اُمُّ دُنَین [۱۴۰۶]یک شهر نظامی است که در یکی از منطقه‌های قاهره کنونی بنا گردیده است،
[۱۴۰۲]ـ طبری، ج۵، ص۱۹۲۲ و ۱۹۲۳ و الکامل، ج۲، ص۵۶۵ و البدایه و النهایه، ج۷، ص۹۸. [۱۴۰۳]ـ الفاروق عمر، ج۲، ص۱۴۳. توجه: در آغاز جنگ قادسیه، رَبْعی نماینده سپاه اسلام به رستم گفت طبق روش پیامبر جبیش از سه روز مهلت به شما نمی‌دهیم و در این جا پنج روز مهلت داده‌اند تفاوت ناشی از این است که رستم اعلان جنگ داده بود ولی در این جا اعلان جنگ نشده و صلح احتمال دارد. [۱۴۰۴]ـ البدایه و النهایه، ج۷، ص۹۸ و الکامل، ج۲، ص۵۶۵ و الفاروق، ج۲، ص۱۴۳. [۱۴۰۵]ـ الفاروق عمر، ج۲، ص۱۴۳. [۱۴۰۶]ـ ام‌دنین به ضم دال و فتح نون محلی است در بین قاهره و نیل، معجم البلدان حموی.