قاطعترین راه عملی برای جلوگیری از اختلاف
و در مدت این سه روز صُهَیب امام جماعت مسلمانان باشد و به طور حتم و قطع برای روز چهارم باید یکی از شما برای امارت انتخاب گردد [۳۳۴۱]، و برای تحقق حتمی این مطلب به حضور اعضای شورا به دو مطلب زیر اکیداً دستور داد:
۱ـ به ابوطلحه انصاری دستور [۳۳۴۲]داد که در رأس پنجاه نفر مسلح برگزیده انصاری برگزاری این انتخابات را در مدت نام برده به عهده بگیرد.
۲ـ به صهیب رومی، که او را در دوره انتقال قدرت، جانشین موقت خود قرار داده بود دستور داد که بعد از مرگ من تمام اعضای شورا را در اتاقی جمع کنید [۳۳۴۳]و با اسلحه بر سر آنها بایستید و هرگاه پنج نفر بر امارت یکی از آنها متفق و یک نفر مخالفت ورزید با شمشیر سر او را بشکافید [۳۳۴۴]و اگر چهار نفر بر امارت یکی از آنها متفق و دو نفر مخالفت میورزید با شمشیر سر این دو نفر را بزنید [۳۳۴۵]و اگر سه نفر بر امارت یکی از آنها و سه نفر دیگر بر امارت یکی دیگر از آنها توافق کردند [۳۳۴۶]، عبدالله بن عمر را حَکَم خود قرار دهند و اگر حَکَمیت عبدالله را قبول نکردند، عبدالرحمن بن عوف در هر دستهای بود نظر این دسته را قبول کنید و دسته دیگر هم اگر بر مخالفت خود باقی ماندند آنها را به قتل برسانید [۳۳۴۷].
فاروقسبا این تدبیر قاطع و حکیمانه مطمئن گردید که چهار روز بعد از مرگ او حتماً جانشینی برای او تعیین و جهان اسلام از بلای اختلاف و تفرقه بر سر قدرت و از بلوای جنگهای داخلی و از خطر تهاجم نیروهای خارجی و ارتشهای روم و چین مصون خواهد ماند، و هنگامی که به ترتیب [۳۳۴۸]مهاجرین و انصار و مردم مدینه و اهل شام و اهل عراق برای عیادت از او اجازه خواستند به همه آنها اجازه [۳۳۴۹]داد
آخرین توصیههای فاروقسبه همه مسلمانان
و وقتی خواستند توصیههایی به آنها بکند فاروقسدر نهایت صلابت و متانت و در حالی که پارچه سیاهی بر زخمهای سرش پیچیده و از آن خون [۳۳۵۰]جاری میشد در جواب گفت: «همه شما را توصیه میکنم که یک ذره و یک لحظه از کتاب خدا جدا نشوید زیرا شما مادامی که از قرآن پیروی کنید گمراه نمیشوید [۳۳۵۱]، و به خلیفه بعد از خودم اکیداً توصیه [۳۳۵۲]میکنم که:
۱ـ نسبت به اصحاب مهاجرین نخستین، نهایت توجه را مبذول و حقوق آنها را محفوظ و مقام آنها را کاملاً محترم [۳۳۵۳]بدارد.
۲ـ اصحاب انصار چه اوس [۳۳۵۴]و چه خزرج که قبل از مهاجرین در این شهر سکونت داشته و قبل از بقیه اهل این شهر ایمان آوردهاند، و امکانات رشد ایمان و توسعه دین را فراهم نمودهاند، باز مورد توجه و احترام کامل قرار دهد، و نیکویی نیکوکاران آنها را قبول و از بدیهای آنان صرفنظر نماید [۳۳۵۵].
۳ـ و هم چنین توجه خود را نسبت به اهالی تمام [۳۳۵۶]شهرهای جهان اسلام مبذول دارد، زیرا اهالی این شهرها نیروی کمکی اسلام هستند و مالیات آنها چیزی باشد اضافه از زندگی خودشان و به رضا و رغبت خود آن را بدهند [۳۳۵۷].
۴ـ و هم چنین توجه خود را نسبت به عشایر و عرب و [۳۳۵۸]بادیهنشینان و روستائیان کاملاً مبذول بدارد [۳۳۵۹]و با همه آنها به خیر و نیکی رفتار نماید زیرا ریشه و اساس عرب و ماده اسلام اینها هستند، و چیزهایی که اضافه بر زندگی ثروتمندان آنها است، از آنان بگیرد و به افراد بیچیز و کم بضاعت آنان برگرداند.
۵ـ و هم چنین پیمان و تعهد خدا و پیامبر جرا نسبت به اهل ذمه، افراد غیرمسلمان که تحت حمایت حکومت اسلام هستند، کاملاً رعایت کند و برای دفاع از آنها با دشمنان و متجاوزین به آنها بجنگد و در مقابل مالیاتی از آنها نگیرد که پرداخت آن سبب مشقت و [۳۳۶۰]رنج آنها گردد.
[۳۳۴۱]ـ الکامل، ابن اثیر، ج۳، ص۶۶ و ۶۷ و طبری، ج۵، ص۲۰۶۷ و ابن سعد، ج۱، ص۲۴۹ و الریاض النضره، ج۲، ص۱۱۶ و ابن الجوزی، ص۱۸۹، به نقل اخبار عمر، ص۴۵۳. [۳۳۴۲]ـ همان [۳۳۴۳]ـ همان [۳۳۴۴]ـ همان [۳۳۴۵]ـ همان [۳۳۴۶]ـ همان [۳۳۴۷]ـ ابن سعد، ج۱، ص۲۶۵ و تاریخ طبری، ج۵، ص۲۰۶۸ و تاریخ الکامل، ابن اثیر، ج۳، ص۶۶ و ۶۷. [۳۳۴۸]ـ اخبار عمر، ص۲۵۷، به نقل از الریاض النضره، ج۲، ص۷۵ و ابن سعد، ج۱، ص۴۳. [۳۳۴۹]ـ همان [۳۳۵۰]ـ همان [۳۳۵۱]ـ همان [۳۳۵۲]ـ صحیح بخاری در ارشاد ساری، ج۶، ص۱۱۳ و ۱۱۴ و الریاض النضره، ج۲، ص۷۵ و ابن سعد، ج۱، ص۴۳. [۳۳۵۳]ـ همان [۳۳۵۴]ـ صحیح بخاری در ارشاد ساری، ج۶، ص۱۱۳ و ۱۱۴ و الریاض النضره، ج۲، ص۷۵ و ابن سعد، ج۱، ص۴۳. [۳۳۵۵]ـ همان [۳۳۵۶]ـ همان [۳۳۵۷]ـ همان [۳۳۵۸]ـ همان [۳۳۵۹]ـ صحیح بخاری در ارشاد ساری، ج۶، ص۱۱۴. [۳۳۶۰]ـ همان