سیمای صادق فاروق اعظم عمر بن خطاب رضی الله عنه

فاروقسبا این همه تقوا و پارسائی باز از عذاب خدا می‌ترسد

بنابراین فاروقساز این که التماس او مورد قبول خدا واقع و از این زندگی پرمشقت و تحمل بار سنگین امارت معاف و به زودی از این دنیا می‌رود، کاملاً شادمان است، اما از این که به زودی به جهان دیگر می‌رود و در حضور خدا حاضر و مورد محاسبه دقیق قرار می‌گیرد و تصفیه همه حساب‌ها با او به عمل می‌آید، و مطمئن است، نه او و نه هیچ انسانی و حتی کوه‌ها تاب تحمل یک ذره از قهر و غضب خدا را ندارد و شاید در دفتر اعمال او جرمی وجود داشته باشد که او از آن ناآگاه ولی خدا از آن آگاه است به طور کلی فاروقساز احتمال قهر و غضب خدا بیمناک به نظر رسید، و مسلمانان وقتی چنین حالتی را در او احساس کردند دسته دسته او را به این عبارت دلجویی می‌کردند: «تو را مژده باد که بعد از مرگ فوراً به بهشت [۳۲۹۷]خدا می‌روی زیرا تو صحابی پیامبر جو پیامبر جکاملاً از تو راضی بوده و در حال امارت نیز چه خدمت‌ها به اسلام و به مسلمین کردی [۳۲۹۸]و چه قدر حق را بالا بردی و عدالت [۳۲۹۹]را گسترش دادی و فاروقستقریباً در پاسخ تمام دسته‌ها فقط این طور جواب می‌داد: «از امارت من تعریف نکنید [۳۳۰۰]، به خدا آرزو دارم که خدا خیر و شرش را برایم برابر و مساوی به حساب بیاورد به طوری که «لا اَجْرَ وَ [۳۳۰۱]لا وِزْرَ» نه اجری و نه گناهی برای من به شمار آید و اما این که گفتید من صحابی پیامبر جبوده‌ام و او از من راضی بوده این را قبول دارم و تمام امید من هم این است [۳۳۰۲]»، و اما وقتی ابن عباس [۳۳۰۳]در این باره به فاروقسگفت: «مژده باد تو را که بعد از مرگ فوراً به بهشت می‌روی، زیرا مسلمان شدن تو دین اسلام را قدرت [۳۳۰۴]و عزت بخشید، و امارت تو جهان را از کفر رستگار کرد، و زمین را پر از عدل [۳۳۰۵]و داد کردی» فاروقسدر یک حالتی از مسرت به ابن عباس گفت: «تو هم حاضری که بر این کارهای من شهادت بدهید؟ [۳۳۰۶]» و علی [۳۳۰۷]مرتضیسکه در آن جا نشسته بود به ابن عباس گفت: «بگو بلی و در این شهادت من هم با تو هستم [۳۳۰۸]» و فاروقسبه این علت از ابن عباس توضیح خواست زیرا شنیده بود که ابن عباس از امارت او زیاد راضی نیست و این توضیح و بیان معلوم نمود که نه ابن عباس و نه علی مرتضیسو نه افراد دیگر هیچ کدام در شکل [۳۳۰۹]کلی از امارت او ناراضی نبوده‌اند و شهادت صریح صحابی‌های آزاد و شجیع و بی‌باک مانند ابن عباس و علی مرتضیستا حد زیادی قلب فاروقسرا تسکین داده و مطمئن گردید که امارت ده ساله از مقام صحابی بودن او از این که پیامبر جاز او راضی بوده، چیزی کسر نکرده است و با قلب شاد و پر از امید به رحمت خدا، با انجام دادن وصیت‌ها خود را برای رسیدن به حضور خدا آماده کرد.

[۳۲۹۷]ـ ارشاد ساری شرح صحیح بخاری، ج۶، ص۱۰۵ و در همین جلد و همین صفحه بخاری مطلب فوق را از زبان ابن عباس نقل می‌کند و پاسخ فاروقسدر مقابل ابن عباس مشعر بر این است که نگرانی و جزع او از این است که می‌ترسد مسلمانان بعد از او دچار اختلاف شوند و ترس او از احساس عظمت خداست. [۳۲۹۸]ـ ابن الجوزی، ص۱۹۲ و الریاض النضره، ج۲، ص۷۰ و ابن سعد، ج۱، ص۲۵۵، به نقل اخبار عمر، ص۴۴۷. [۳۲۹۹]ـ ابن الجوزی، ص۱۹۲ و الریاض النضره، ج۲، ص۷۰ و ابن سعد، ج۱، ص۲۵۵، به نقل اخبار عمر، ص۴۴۷. [۳۳۰۰]ـ همان [۳۳۰۱]ـ همان [۳۳۰۲]ـ همان [۳۳۰۳]ـ ابن الجوزی، ص۱۹۳، به نقل اخبار عمر، ص۴۶۸. [۳۳۰۴]ـ همان [۳۳۰۵]ـ همان [۳۳۰۶]ـ همان [۳۳۰۷]ـ همان [۳۳۰۸]ـ همان [۳۳۰۹]ـ در صفحات سابق در مبحث (آزادی در عصر فاروق س) جر و بحث ابن عباس را در مورد حق خلافت با فاروقسنقل کردیم و شاید بر اثر تفاوت سلیقه‌ها ابن عباس با فرد دیگر در یک امر جزئی، مانند خمس یا فدک، از فاروقسراضی نبوده باشد ولی در شکل کلی و با توجه به این همه پارسایی و خدمات دینی کاملاً از او راضی بوده‌اند و فاروقسنیز برای نشان دادن این واقعیت به گواهی ابن عباس توجه کرد.