اوج وسعت علم و آگاهی فاروقسدر احکام دین
«پیامبر جفرمود: در خواب دیدم ظرفی که در آن شیر بود برایم آوردند و من این قدر از آن آشامیدم که آثار آن را در زیر ناخن‌های خویش مشاهده می‌کردم و باقیمانده را به عمر بن خطاب دادم، پرسیدند این شیر را به چه تعبیر کرده‌ای؟ فرمود: به علم و آگاهی از احکام دین». بنابراین برای کسی جای تعجب نبود وقتی عبدالله بن مسعود یکی از برجسته‌ترین علمای اصحاب، بعد از وفات فاروقسگفت: «عمر بن خطابساز همه ما به کتاب خدا داناتر و به دین خدا آشناتر بود و اگر علم و آگاهی عمرسرا در یک کفه ترازو و علم و آگاهی مردمان عصر او را در کفه دیگر قرار می‌دادند کفه علم و آگاهی عمرسسنگن‌تر می‌بود [۳۰۰۹]، و در عصر تابعین نیز ابن سیرین گفت: «در عصر ما هر کسی گمان کند که از عمر بن خطابسعالم‌تر است باید در دین و اعتقاد او شک و تردید کرد [۳۰۱۰]» و دو امر دامنه علم و آگاهی فاروقسرا در احکام اولیه و ثانویه و در احکام منصوص و مستنبط اسلام تا این اندازه وسعت داده بود، اول این که تمام قرآن را با صحیح‌ترین قرائت از پیامبر جیاد گرفته [۳۰۱۱]بود و عبدالله بن مسعود عالم کم‌نظیر اصحاب همواره به مردم توصیه می‌کرد که به هنگام اختلاف در قرائت‌ها فقط به قرائت عمر بن خطابسقرآن تلاوت کنند [۳۰۱۲]و تمام قرآن را در حفظ داشت و چون از روزی که مسلمان شد تا رحلت پیامبر جیکی از دو وزیر [۳۰۱۳]او و در حضر و سفر همواره در محضر پیامبر جبود و بیش از هر کس دیگر در زمینه احکام سؤال‌های تحقیقی او از پیامبر جو کند و کاوهای او در احکام اسلامی نقل گردیده است، وسعت اطلاعات او در سنت پیامبر جو در رفتار و کردار و گفتار و تأییدات رسول‌الله جبرای کسی جای هیچ گونه تردیدی باقی نمی‌گذارد، دوم این که درک و فراست فاروقسبرای استنباط احکام از نصوص آیه‌ها و از نصوص احادیث در میان اصحاب کم‌نظیر و حتی بی‌نظیر بود زیرا فاروقسدارای چنان درک و فراستی بود.
[۳۰۰۹]ـ عبقیریه عقاد، ص۶۵۰. [۳۰۱۰]ـ عبقیریه عقاد، ص۶۵۰. [۳۰۱۱]ـ ابن الجوزی، ص۲۱۴ و تاریخ الخلفاء، ص۴۷ به نقل اخبار عمر، ص۴۶۳ و ۴۶۴. [۳۰۱۲]ـ همان [۳۰۱۳]ـ ابن کثیر از محدثین معروف در البدایه و النهایه، ج۷، ص۱۳۴، از ابن عباس نقل می‌کند که پیامبرجفرمود: «دو وزیر من در زمین ابوبکر و عمربهستند».