شرح عقیده طحاویه

سخنان اهل علم راجع به امام طحاوی

ابن یونس بنا به نقل ابن عساکر در «تاریخ» خود، ج٧، ص٣٦٧ راجع به امام طحاوی می‎گوید: او انسانی ثقه و مورد اعتماد، ثابت، فقیه، خردمند و بی‎نظیر بود. مسلمة بن قاسم در کتاب «الصلة» بنا به نقل ابن حجر در کتاب «اللسان»، ج١، ص٢٧٦ می‌گوید: طحاوی انسانی ثقه و مورد اعتماد، ثابت دل و ثابت زبان، جلیل القدر و فقیه بود. از اختلاف نظرهای علما آگاه و نسبت به تألیفات و تصنیفات دانشمندان باخبر بود.

ابن ندیم در کتاب «الفهرست»، صفحه‌ی ٢٠٦ می‌گوید: طحاوی از لحاظ علم و زهد یگانه‌ی زمان خود بود.

ابن عبدالبر- آن گونه که در کتاب «الجواهر المضیة» آمده- می‎گوید: طحاوی نسبت به سیرت و اخلاق و اوضاع و فقه کوفی‎ها، از همه آگاه‎تر بود در عین حال در تمامی مذاهب فقهاء مشارکت داشت.

امام سمعانی در کتاب «الأنساب»، ج٨، ص٢١٨ گوید: طحاوی، امام، ثقه، ثابت، فقیه، دانشمند و بی‎نظیر بود.

ابن جوزی در کتاب «المنتظم»، ج٦، ص٢٥٠ راجع به طحاوی گوید: او ثابت، فهیم، فقیه و خردمند بود. نوه ابن جوزی هم چنین گفته و افزوده که: علما راجع به فضل و صداقت و زهد و ورع طحاوی اتفاق نظر دارند.

ابن اثیر در کتاب «اللباب»، ج٢، ص٢٧٦ می‎گوید: طحاوی، امام، فقیه حنفی مذهب، ثقه و ثابت بود.

امام ذهبی در کتاب «سیر أعلام النبلاء»، ج١٥، ص٢٧ راجع به طحاوی می‎گوید: او امام، علامه، حافظ بزرگ و محدث و فقیه دیار مصر بود... در ادامه افزود: هر کس به تألیفات این بزرگوار نظری بیفکند، به جایگاه علمی و فراوانی معارفش پی می‎‎برد.

همچنین در کتاب «تاریخ بزرگ» خود در طبقه‌ی ٣٣ می‎گوید: طحاوی، فقیه، محدث، حافظ، یکی از دانشمندان بزرگ، ثقه، ثبت، فقیه و خردمند بود. و در کتاب «تذکرة الحفاظ»، صفحه‌ی: ٨٠٨ شرح حالش را آورده است.

صفدی در کتاب «الوافی بالوفیات»، ج٨، ص٩ گوید: طحاوی، ثقه، هوشیار و زیرک، ثابت، فقیه، خردمند و بی‎نظیر بود.

یافعی راجع به وی می‎گوید: او در فقه و حدیث خیلی آگاه و متبحر بود و تصنیفات مفیدی را تألیف نمود.

ابن کثیر در کتاب «البدایة و النهایة»، ج١١، ص١٨٦ گوید: طحاوی، فقیه حنفی مذهب، دارای تصنیفات مفید، ثقه، ثابت دل و ثابت زبان و حافظ بود.

سیوطی در «طبقات الحفاظ»، صفحه ٣٣٧ راجع به طحاوی می‌گوید: او امام، علامه، حافظ، دارای تصنیفات بدیع،... ثقه، ثابت دل و زبان، فقیه و بی‎نظیر بود.

داودی در کتاب «طبقات المفسرین»، ج١، ص٧٤ راجع به وی می‎گوید: طحاوی، امام، علامه، حافظ و ... بود.

محمود بن سلمیان کوفی در کتاب «طبقات» خود بنا به نقل لَکنَوی در «الفوائد البهیة»، صفحه ٣١ گوید: طحاوی، امامی جلیل القدر، و مشهور در تمامی نقاط جهان بود. یاد زیبایش در میان صفحات پُر است. او در احادیث و روایات، امام بود و تصنیفات بزرگ و معتبری دارد.