شرح عقیده طحاویه

دین اسلام، حد اعتدال میان امنیت و ناامیدی است

راجع به این گفته طحاوی: «دین اسلام، حد اعتدال میان امنیت و ناامیدی است» باید گفت که قبلاً در این باره نیز سخن گفته شد. و اینکه بنده باید از عذاب پروردگارش بترسد و به رحمت او امیدوار باشد. و گفته شد که ترس و امید به مانند دو بال برای بنده در حرکتش به سوی خداوند متعال و سرای آخرت می‏باشد.

***

قوله: «فهذا ديننا واعتقادنا ظاهراً وباطناً، ونحن بُرآءُ إلی الله تعالی من کُلّ مَن خالف الذي ذکرناه وبينّاهُ ونسأل الله تعالی أن يثبِتنا علی الإيمان، ويختم لنا به، ويَعصمنا لنا به، ويَعصمنا من الأهواء المختلفة، والآراء المتفرقة، والمذاهب الرّديَّة مثل المشبِهة، والمعتزلة، والجهمية، والجبرية، والقدريَّة، وغيرهم، من الذين خالفوا الجماعة، وحالفوا الضلالة، ونحن منهم براءٌ، وهم عندنا ضُلالٌ وأردياء، وبالله العصمة والتوفيق».

ترجمه: «آنچه گذشت، دین و اعتقاد ما در آشکار و نهان است و ما از هر کسی که مخالف مطالبی است که ذکر کردیم و تبیین نمودیم در پیشگاه خداوند متعال اعلام برائت و بیزاری می‏کنیم، و از خدا می‏خواهیم که ما را بر ایمان ثابت قدم دارد و حیات ما را به ایمان خاتمه دهد و ما را از هواهای مختلف نفسانی و آرای گوناگون و مذاهب پست همچون مشُبهه (تشبیه کنندگان صفات خدا به مخلوق)، معتزله، جهمیه، جبریه، قدریه و دیگران محفوظ دارد؛ کسانی که با جماعت مسلمانان مخالفت ورزیده و با گمراهی پیمان بسته‏اند. ما از آنان بری و بیزاریم و آنان از نظر ما گمراه و پست‏اند. محفوظ نمودن [از گمراهی] و توفیق [برای هدایت] با خداست».