شرح عقیده طحاویه

اسلام، همان دین خداست که در آسمان و زمین، یکی است

شرح عبارت: در روایت صحیح از ابوهریره  س از پیامبر  ج روایت است که آن حضرت فرمود: «إنا معشر الانبياء ديننا واحد»[١٣٧٥] ما پیامبران دین ما یکی است، خداوند متعال هم می‏فرماید: ﴿وَمَن يَبۡتَغِ غَيۡرَ ٱلۡإِسۡلَٰمِ دِينٗا فَلَن يُقۡبَلَ مِنۡهُ﴾[آل عمران: ٨٥] «و هر کس غیر از اسلام دین دیگری انتخاب کند، هرگز از وی پذیرفته نمی‏شود». دین اسلام در هر زمان عام و فراگیر است اما تنها شریعت‏هاست که متنوع است؛ همچنان که خداوند متعال می‏فرمایند: ﴿لِكُلّٖ جَعَلۡنَا مِنكُمۡ شِرۡعَةٗ وَمِنۡهَاجٗاۚ﴾[المائدة: ٤٨] «برای هر یک از شما، شریعت و برنامه‏ای قرار دادیم».

پس دین اسلام، آن است که خداوند سبحان بر زبان پیامبرانش، آن را برای بندگانش تشریع فرموده است. اصول و فروع این دین، از پیامبران به ما رسیده است. دین اسلام در نهایت ظهور و روشنی قرار دارد به گونه‏ای که هر انسان صاحب تمییزی از جوان و پیر، فصیح و بلیغ و زیرک و کودن می‏تواند در کمترین زمان داخل این دین شود؛ همان طور که در سریع زمان با انکار یک کلمه از آن، یا با تکذیب و دشمنی با آن، یا به وسیله دروغ بستن به زبان خدا، یا با شک و تردید در فرموده خدا، یا با رد کردن آنچه که خدا نازل کرده، یا با شک در آنچه که خداوند کسی را از آن نفی کرده، یا چیزهایی از این قبیل از دایره اسلام خارج می‏شود.

[١٣٧٥]- بخاری به شماره: ٣٤٤٣؛ مسلم به شماره: ٢٣٦٥ و ١٤٥ آن را با این لفظ روایت کرده‏اند: «انا اولی الناس بعيسی بن مريم في الدنيا والاخرة والانبياء اخوة لعلات دينهم واحد، وامهاتهم شتی وأنا اولی الناس بعيسی ابن مريم لانه لم يکن بينی وبينه نبي وانه نازل فاذا رأيتموه فاعرفوه فانه مربوع الی الحمرة والبياض سبط کأن رأسه يقطر وإن لم يصبه بلل ...» «من سزاوارترین مردمان به عیسی پسر مریم در دنیا و آخرت هستم. پیامبران برادر علاتی همدیگر هستند که دینشان یکی است و مادرانشان جداست. و من سزاوارترین مردمان به عیسی پسر مریم هستم، چون میان من و او پیامبری نیست، و او (در آخر زمان) به زمین فرود می‏آید. این حدیث در المسند٢/٣١٩؛ و شرح السنة به شماره ٣٦١٩ وجود دارد.