۱- آب خالص یا مطلق
به آبی گفته میشود که در ذات خود پاک بوده و غیر خود را نیز پاکیزه نماید و بر حالت اصلی خود باقیمانده و هیچچیز دیگری با آن مخلوط نشده باشد، و این آب بر چند نوع است:
(أ) آب دریا:
از ابوهریره سروایت شده است: که مردی از رسول خدا صپرسید:
«يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّا نَرْكَبُ الْبَحْرَ وَنَحْمِلُ مَعَنَا الْقَلِيلَ مِنَ الْمَاءِ فَإِنْ تَوَضَّأْنَا بِهِ عَطِشْنَا أَفَنَتَوَضَّأُ بِمَاءِ الْبَحْرِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج : «هُوَ الطَّهُورُ مَاؤُهُ الْحِلُّ مَيْتَتُهُ».
«ما در دریا سوار کشتی میشویم و کمی آب آشامیدنی با خود حمل میکنیم اگر با آب آن وضو بگیریم دچار تشنگی میشویم، آیا میتوانیم با آب دریا وضو بگیریم؟ در جواب فرمود: آب دریا پاککننده است و مردار آن حلال است» [۵].
(ب) آب باران و برف و تگرگ:
خداوند متعال میفرماید:
﴿وَيُنَزِّلُ عَلَيۡكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ لِّيُطَهِّرَكُم بِهِۦ﴾[الأنفال: ۱۱].
«و خداوند از آسمان آبی بر شما نازل میکند تا بدان وسیله شما را پاکیزه گرداند».
همچنین میفرماید:
﴿يَٰوَيۡلَتَىٰ لَيۡتَنِي لَمۡ أَتَّخِذۡ فُلَانًا خَلِيلٗا ٢٨﴾[الفرقان: ۲۸].
«و از آسمان بر شما آبی پاک کننده نازل نمودیم».
در حدیث ابوهریره سآمده که رسولخداصهرگاه برای نماز نیت میکرد قبل از خواندن فاتحه اندکی مکث میکرد، عرض کردم پدر و مادرم به فدایت به من خبر دهید مابین تکبیر و خواندن فاتحه چه میگویی؟ گفت: «اللَّهُمَّ بَاعِدْ بَيْنِى وَبَيْنَ خَطَايَاىَ كَمَا بَاعَدْتَ بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ اللَّهُمَّ نَقِّنِى مِنْ خَطَايَاىَ كَمَا يُنَقَّى الثَّوْبُ الأَبْيَضُ مِنَ الدَّنَسِ اللَّهُمَّ اغْسِلْنِى مِنْ خَطَايَاىَ بِالثَّلْجِ وَالْمَاءِ وَالْبَرَدِ».
«خداوندا به اندازه دوری میان مشرق و مغرب گناهانم را از من دور کن، خداوندا مرا از گناهانم چنان پاک گردان که لباس سفید از چرک پاک میگردد، خداوندا گناهان مرا به وسیلۀ برف و آب و تگرگ بشویید» [۶].
آب شور دریا و آب چشمهها و رودها نیز همان حکم را دارد.
ج) آب زمزم:
از علی سروایت شده که: رسول خدا صیک سطل آب زمزم خواست و آوردند، از آن نوشید و وضو گرفت [۷].
د) آبی که به سبب ماندن زیاد در جایی یا به سبب سرچشمهای که از آن روان است، یا به سبب مخالطت با چیزهایی که غالباً از آن جدا نمیشوند مانند جلبک و برگ درختان و گرد و غباری که بر سطح آن ظاهر میشود، تغییر کند این آب به اتفاق علماء پاک کننده است.
[۵] به روایت از پنج محدث (مسلم، ابوداود، ترمذی، نسایی، وابن ماجه). [۶] به روایت از جماعت به جز ترمذی. [۷] روایت امام احمد