۷- مقدار واجب:
عبدالله‌بن عمر بگوید: رسول‌خداصفرمود: «در آنچه که با آب باران یا چشمه یا رود، آبیاری شود عشر (یک دهم) و در آنچه که به وسیلۀ کشیدن آب از چاه و امثال آن آبیاری شود نصف عشر (یک بیستم) زکات واجب است». (روایت از بخاری).
معاذبن‌جبلسگوید: رسول‌خداصفرمود: «در آنچه با آب باران، یا از جویبارها، یا به وسیلۀ سیل آبیاری شود، عشر و در آنچه به وسیله کشیدن آب از چاه و امثال آن آبیاری شود، نصف عشر (یک بیستم) زکات واجب می‌شود». (روایت از بیهقی و حاکم).
به دو حدیث فوق استدلال می‌شود: هر زرعی به وسیلۀ ابزار ویژه یا با آب خریداری شده آبیاری شود نصف عشر (یک بیستم) زکات دارد. و اگر آبیاری آن بدون استفاده از ابزار ویژه انجام شود، عشر آن زکات است.
اگر آبیاری آن گاهی با ابزار و گاهی بدون آن و به طور مساوی صورت بگیرد یک پانزدهم آن زکات داده خواهد شد.
ابن‌قدامه گوید: خلافی در آن نیست. اگر با یکی از آن دو، بیشتر آبیاری شود، بنابر رأی ابوحنیفه، احمد، ثوری و یکی از دو قول شافعی، بر اساس آن زکات داده می‌شود.
در فقه‌السنه گفته: هزینه‌های زراعت از جمله مزد درو کردن، حمل، خرمن کوبی، پاک کردن آن، نگهداری و امثال آن از آن مستثنی بوده و مشمول زکات نمی‌شود، و باقی ماندۀ آن اگر به حد نصاب رسید از آن زکات داده می‌شود.
جابربن زید به نقل از ابن عباس و ابن‌عمر شآورده است: آنچه به خاطر زرع و ثمر آن قرض می‌شود حساب می‌شود.
باز ابن‌عباس بگوید: «مخارج و هزینه‌ها را جدا می‌کند و از باقی ماندۀ آن زکات می‌دهد.
ابن‌حزم به نقل از عطاء گوید: زکات از هزینه‌ها ساقط شده و باقی ماندۀ آن اگر در حد نصاب باشد از آن زکات داده شده والا زکات ندارد.