فقه جامع بانوان

۴- حمل در شکم مادر:

اول- حملی که غیر وارث یا محجوب (محروم از ارث) به واسطۀ کسی دیگر باشد، چیزی از ترکه به خاطر ولادت او توقیف نمی‌شود. با این توضیح: اگر شخصی فوت کند و یک همسر، پدر، و مادر حامله از غیر پدرش را از خود به جای گذارد، در چنین صورتی حمل، میراث ندارد، زیرا از این دو حالت خارج نیست. یا برادر مادری میت است یا خواهر مادری او، و در هر حالت برادران و خواهران مادری به هنگام وجود اصل وارث که در اینجا پدر است ارثی نمی‌برند.

دوم- کل ترکه زمانی تا ولادت حمل توقیف می‌شود که حمل، وارث بوده و اصلاً هیچ‌کس همراه با او وارث نباشد، یا همراه با او وارث دیگری باشد ولی به اتفاق فقها به وسیلۀ حمل محجوب گردد.

و همچنین، ترکه در حالتی نیز توقیف می‌شود که وارثین همراه وی به وسیلۀ او محجوب نبوده و همگی صراحتاً راضی به عدم تقسیم ترکه تا هنگام ولادت او باشند یا اینکه ضمناً به عدم تقسیم آن رضایت داند؛ به این صورت که همگی سکوت کرده و تقسیم آن را مطالبه نکردند.

سوم- هر وارثی که با ولادت حمل، تغییری در سهم‌الإرث او پیدا نمی‌شود، سهم او کاملاً به او داده شده و بقیه توقیف می‌گردد.

برای مثال: اگر میت یک جده با یک همسر حامله از خود به جا گذارد، یک ششم به جده داده می‌شود، زیرا سهم او با ولادت حمل مذکر، یا مؤنث تغییری نمی‌یابد.

چهارم- وارثی که در یکی از دو حالت حمل ساقط شده و در حالت دیگر ساقط نمی‌شود، چیزی از ارث به وی داده نخواهد شد، چون در استحقاقش برای ارث بردن شک، وجود دارد. بنابراین، اگر کسی فوت کند و یک زن حامله و یک برادر را از خود به جا گذارد، هیچ‌چیزی به برادر داده نخواهد شد، چون این احتمال وجود دارد که حمل مذکر باشد. این مذهب جمهور است.

پنجم- کسانی از وارثین صاحب فرض که با مذکر بودن و مؤنث بودن حمل، اختلاف در مقدار سهم‌الإرث ایشان پدیدار شود، حداقل دو سهم به آنان داده شده و حداکثر آن برای حمل توقیف می‌گردد؛ اگر حمل زنده به دنیا آمده و مستحق حداکثر دو سهم بود آن را دریافت می‌کند، ولی اگر مستحق سهم کمتر بود آن را دریافت نموده و باقیمانده را به ورثه مسترد می‌دارد و اگر مرده به دنیا آمد مستحق هیچ‌‌چیزی نبوده و تمام ترکه میان ورثه توزیع می‌شود بدون اینکه حمل در نظر گرفته شود.