۱- تحریم خمر
خداوند می‌فرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ ٩٠ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَن يُوقِعَ بَيۡنَكُمُ ٱلۡعَدَٰوَةَ وَٱلۡبَغۡضَآءَ فِي ٱلۡخَمۡرِ وَٱلۡمَيۡسِرِ وَيَصُدَّكُمۡ عَن ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَعَنِ ٱلصَّلَوٰةِۖ فَهَلۡ أَنتُم مُّنتَهُونَ ٩١﴾[مریم: ۳۰].
«ای مؤمنان، میخوراگی و قماربازی، و بتان، و تیرها، پلیدند و از عمل شیطان می‌باشند پس از پلیدی دوری کنید تا اینکه رستگار شوید. شیطان می‌خواهد از طریق میخوراگی و قماربازی در میان شما دشمنانگی و کینه توزی ایجاد کند و شما را از یاد خدا و خواندن نماز باز دارد. پس آیا (از این پلیدیها) دست می‌کشید و بس می‌کنید.؟!»
(۱) عبدالله بن‌عمربگوید: وقتی تحریم خمر نازل شد عمرسگفت: خدایا، در مورد خمر بیانی شافی و شفاف نازل فرما، به دنبال آن آیۀ سورۀ بقره نازل شد، عمرسفرا خوانده شد و آیه بر وی خوانده شد. باز عمرسگفت: خدایا، در مورد خمر بیانی شافی و شفاف نازل فرما، به دنبال آن آیۀ نساء نازل شد که می‌فرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقۡرَبُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنتُمۡ سُكَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَعۡلَمُواْ مَا تَقُولُونَ...﴾[النساء:۴۳].
«ای مؤمنان، در حالت مستی به نماز نزدیک نشوید تا وقتی که می‌دانید چه می‌گویید».
به دنبال آن عمرسفرا خوانده شد و آیه بر وی خوانده شد. باز عمرسدعای فوق را تکرار کرد تا اینکه آیات سورۀ مائده نازل شد. بر عمر خوانده شد، آنگاه عمرسگفت: دست کشیدیم دست کشیدیم». (روایت از نسائی).
(۲) انسسگوید: «من در منزل ابوطلحه ساقی مجلس بودم، و شراب ایشان آن روز «قضیخ» بود که رسول خداصبه یک نفر دستور داد اعلام کند و بگوید: هان! آگاه باشید بی‌گمان خمر حرام شده است. ابوطلحه گفت: برو بیرون و مشروب را بر زمین بریز، من رفتم و آن را بیرون ریختم، در کوچه‌های مدینه عبور کردم، بعضی می‌گفتند: گروهی از مسلمانان در حالی کشته شده بودند که هنوز شراب در شکم ایشان بود، از این رو خداوند این آیه را نازل فرمود:
﴿لَيۡسَ عَلَى ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ جُنَاحٞ فِيمَا طَعِمُوٓا﴾[المائدة: ۹۳].
«بر آنان که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند در آنچه خوردهاند گناهی نیست».
به گفتۀ اهل لغت: «قضیخ» نام خرمای نیم‌رس که هنوز سرخ یا زرد نگشته است، می‌باشد.
(۳) علی‌بن‌ابی‌طالبسگوید: «مردی از انصار، من و عبدالرحمن بن عوف را به منزل خود دعوت کرد و شراب را که هنوز حرام نشده بود به ما داد، من نماز مغرب را برای ایشان امامت کردم و سورۀ ﴿قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡكَٰفِرُونَ ١﴾را که در آن خواندم در آن دچار اشتباه شدم به دنبال آن، این آیه نازل شد:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقۡرَبُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنتُمۡ سُكَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَعۡلَمُواْ مَا تَقُولُونَ...﴾
[النساء: ۴۳].
«ای مؤمنان، در حالت مستی به نماز نزدیک نشوید تا وقتی که می‌دانید چه می‌گویید». (روایت از ابوداود).
(۴) ابن‌عباسبگوید: آیات سوره‌های نساء و بقره، به وسیلۀ این آیۀ سورۀ مائده نسخ شده‌اند:
﴿إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ...﴾(روایت از ابوداود).