۲- مشروعیت آن
ایخواهر مسلمانم، وصیت با دلایل کتاب و سنت و اجماع مشروع است.
خداوند فرماید:
﴿كُتِبَ عَلَيۡكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ إِن تَرَكَ خَيۡرًا ٱلۡوَصِيَّةُ لِلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَ بِٱلۡمَعۡرُوفِۖ حَقًّا عَلَى ٱلۡمُتَّقِينَ ١٨٠﴾[البقرة: ۱۸۰].
«هنگامی که یکی از شما را مرگ فرا رسید، اگر دارایی از خود به جای گذاشت وصیت بر شما واجب شده است برای پدر و مادر و نزدیکان به طور شایسته وصیت کند، این حقی است بر پرهیزگاران».
ودر جای دیگری میفرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ شَهَٰدَةُ بَيۡنِكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ حِينَ ٱلۡوَصِيَّةِ ٱثۡنَانِ ذَوَا عَدۡلٖ مِّنكُمۡ﴾[المائدة: ۱۰۶].
«ای مؤمنان، هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسیدن باید در وقت وصیت دو نفر دادگر از میان خودتان ... به گواهی گرفته شوند».
و باز میفرماید:
﴿مِنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ يُوصَىٰ بِهَآ أَوۡ دَيۡنٍ﴾[النساء: ۱۲].
عبداللهبن عمر بگوید: رسولخداصفرمود: «بر هر مسلمانی که دارای ثروتی است لازم است در فاصلۀ هر دو شب، وصیت را مکتوب بالای سر داشته باشد» (متفقعلیه).
عبداللهبن عمر بگوید: «از روزی که رسولخدا این را شنیدهام شبی بر من گذر نکرده مگر اینکه وصیتم را نزد خود گذاشتهام». (روایت از مسلم).
امام مالک گوید: آنچه به نزد ما مورد اتفاق است، این است که وصیت کننده هرگاه در تندرستی، یا رنجوری، وصیتی کرد که در آن آزادی بندهای یا غیر آن باشد، میتواند تا روزی که فوت میکند آن را به دلخواه خود تغییر بدهد. و اگر خواست آن را به کلی لغو کند یا تبدیل نماید مختار است مگر اینکه آزادی بردهای را موکول به مرگش کرده و با او «تدبیر» نموده باشد که در این صورت راهی برای تغییر یا تبدیل آن وجود ندارد؛ به دلیل حدیث رسولخداصکه میفرماید: «برهر مسلمانی که دارای ثروتی است لازم است در فواصل هر دو شب وصیت را مکتوب بالای سر داشته باشد».
امام مالک گوید: آنچه به نزد ما اختلافی در آن نیست این است که موصی هرگونه بخواهد میتواند وصیت را تغییر بدهد به جز در تدبیر برده که نمیتواند در آن تغییری به وجود آورد.