۶- ترغیب در ادای آن
خداوند متعال فرماید:
﴿خُذۡ مِنۡ أَمۡوَٰلِهِمۡ صَدَقَةٗ تُطَهِّرُهُمۡ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيۡهِمۡۖ إِنَّ صَلَوٰتَكَ سَكَنٞ لَّهُمۡۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ١٠٣﴾[التوبة: ۱۰۳].
«از اموال آن‌ها صدقه (و زکات) بگیر، تا بوسیله‌ی آن آن‌ها را پاک سازی و تزکیه شان کنی، و برای شان دعا کن، یقیناً دعای تو مایه‌ی آرامش برای آن‌هاست، و خداوند شنوای داناست».
یعنی ای‌رسول من، از اموال مؤمنین صدقه‌ای معین که زکات است یا غیر معین که انواع صدقات است بگیر تا بدان وسیله آنان را از چرک بخل و طمع و پستی و سنگ‌دلی در مقابل فقراء و بینوایان و دیگر رذایل پاک گردانی، و نفس آنان را به وسیله خیرات و برکات اخلاقی و عملی رفعت بخش تا سعادت دو جهان قرین آنان گردد.
خداوند می‌فرماید:
﴿إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٍ ١٥ ءَاخِذِينَ مَآ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِكَ مُحۡسِنِينَ ١٦ كَانُواْ قَلِيلٗا مِّنَ ٱلَّيۡلِ مَا يَهۡجَعُونَ ١٧ وَبِٱلۡأَسۡحَارِ هُمۡ يَسۡتَغۡفِرُونَ ١٨ وَفِيٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ لِّلسَّآئِلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ ١٩﴾[الذاریات: ۱۵- ۱۹].
«پرهیزگاران در میان باغ‌های بهشت و چشمه‌ساران خواهند بود. دریافت می‌دارند چیزهایی را که پروردگارشان بدیشان مرحمت فرموده باشد. چرا که آنان پیش از آن از زمرۀ نیکوکاران بوده‌اند. آنان اندکی از شب می‌خفتند و در سحرگاهان درخواست آمرزش می‌کردند. در اموال و داراییشان حقی و سهمی برای گدایان و بینوایان تهی دست بود».
در این آیات می‌بینیم که خداوند، احسان را از اخص صفات ابرار برشمرده و نمود این احسانشان در قیام برای نماز شب و استغفار سحرگاهان تجلی می‌یابد. کما این که در بخشیدن سهم فقرا و بینوایان به ایشان از روی رحمت و دلسوزی نیز هویدا است.
خداوند می‌فرماید:
﴿وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَيُطِيعُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ سَيَرۡحَمُهُمُ ٱللَّهُ﴾[التوبة: ۷۱].
«ومردان مؤمن وزنان مؤمن دوستان (و یاور) یکدیگرند, امر به معروف ونهی از منکر می‌کنند, ونماز را بر پا می‌دارند, وزکات را می‌پردازند, وخدا و پیامبرش را اطاعت می‌کنند, اینانند که خداوند به زودی آن‌ها را مورد رحمت قرار می‌دهد».
و می‌فرماید:
﴿ٱلَّذِينَ إِن مَّكَّنَّٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ وَأَمَرُواْ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَنَهَوۡاْ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۗ وَلِلَّهِ عَٰقِبَةُ ٱلۡأُمُورِ ٤١﴾[الحج: ۴۱].
«آن مؤمنان کسانی هستند که هرگاه در زمین آنان را قدرت بخشیم نماز را برپا می‌دارند و زکات را می‌پردازند و امر به معروف و نهی از منکر می‌نمایند و سرانجام همۀ کارها به خدا بر می‌گردد».
خداوند یکی از هدف‌های تمکین انسان در زمین را بخشیدن زکات قرار داده است. ابوکبشۀ انماریسگوید: رسول‌خداصفرمود: «بر سه چیز قسم یاد می‌کنم و به شما سخنی می‌گویم خوب آن را حفظ کنید: هیچ مالی با دادن صدقه کم نمی‌شود و هیچ بنده‌ای که در مقابل ستمی که بر وی می‌شود صبر پیشه کند قدر او کم نمی‌نگشته بلکه بر عزت او افزوده می‌شود و هیچ‌کس در تکدی بر خود نگشاید مگر این که خداوند درگاه فقر و تنگدستی را بر روی او خواهد گشود». (روایت از ترمذی).
ابوهریرهسگوید: رسول‌خداصفرمود: «بی‌گمان خداوندﻷصدقات را پذیرفته و آنان را با دست راست خود دریافت و آن را بزرگ می‌کند همانطوری که شما بچه شتر، یا اسب را تربیت می‌کنید، تا جایی که لقمه‌ای از صدقات را به مانند کوه احد بزرگ می‌نماید.
وکیع گوید: تصدیق آن در کتاب خدایﻷآمده که می‌فرماید:
﴿أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَأۡخُذُ ٱلصَّدَقَٰتِ﴾[التوبة: ۱۰۴].
«مگر ندانسته‌اند که تنها خدا توبۀ بندگانش را پذیرفته و صدقات را تحویل می‌گیرد».
﴿يَمۡحَقُ ٱللَّهُ ٱلرِّبَوٰاْ وَيُرۡبِي ٱلصَّدَقَٰتِ﴾[البقرة: ۲۷۶].
«و خداوند ریا را محو کرده و صدقات را فزونی فرماید».
انسسگوید: مردی از تمیم به نزد پیامبر خدا آمد و گفت: ای رسول‌خدا من دارای ثروتی فراوان و عیال و مهمانان زیاد هستم، به من بگو چه کنم و چگونه انفاق نمایم؟ پیامبرخداصدر جواب فرمود: «زکات مالت را بپرداز چون زکات مایۀ پاکی شما می‌شود و صلۀ رحم را برقرار کن و حقوق مساکین و همسایه و گدا را رعایت کن». (روایت از احمد).
جریربن‌عبداللهسگوید: «با رسول‌خداصبر اقامۀ نماز و پرداخت زکات و نصیحت برای هر مسلمانی بیعت کردم». (متفق علیه).
عایشه لگوید: رسول‌خداصفرمود: «برسه چیز قسم یاد می‌کنم: خداوند کسی را که در اسلام سهمی دارد مانند آن کسی که نصیبی از آن ندارد به حساب نمی‌آورد، و سهم‌های اسلام سه قسمند: نماز، روزه، زکات. خداوند کسی را که در منزلش دارای ثروت نموده در روز قیامت به غیر از خود واگذار نمی‌کند، و انسان هر قومی را دوست بدارد خداوند او را با آن قوم محشور نماید و چهارم [اگر بر آن سوگند یاد کنم شاید گنه‌بار نشود] خداوند عیب هربنده‌ای را در دنیا بپوشاند در قیامت نیز می‌پوشاند». (روایت از احمد).