۴- انوع ربا:
ربا بر دو نوع است:
۱- ربا الفضل: ربا الفضل عبارت از فروش جنس ربوی در مقابل همان جنس اما با مقدار بیشتر از آن است، مانند مبادلۀ یک تن گندم با یک تن و نیم آن، یا مانند مبادلۀ یک صاع خرما با یک و نیم صاع از آن، یا مانند مبادلۀ یک مثقال طلا با یک و نیم مثقال از آن.
۲- ربا النسیه: رباالنسیه بر دو قسم است: یکی ربای جاهلیت که خداوند در تحریم آن می‌فرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَأۡكُلُواْ ٱلرِّبَوٰٓاْ أَضۡعَٰفٗا مُّضَٰعَفَةٗ﴾[آل عمران: ۱۳۰].
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید، ربا را دو و چند برابر مخورید».
و حقیقت این نوع ربا، بدین‌گونه است: کسی بدهی مؤجل بر دیگری داشته باشد و هنگام فرارسیدن موعد مقرر به شخص بدهکار بگوید: باید بدهی را پرداخت کنی یا بر آن می‌افزایم، که اگر آن را نپرداخت با در نظر گرفتن مدتی دیگر درصدی دیگر بر آن بیفزاید، و بدین ترتیب به تعداد تأخیر در پرداخت بدهی، مبلغی دیگر بر آن افزوده شود و سود آن چند برابر افزایش یابد نوعی دیگر از ربای جاهلیت این است که شخصی به دیگری بگوید: ده دینار را تامدتی نزدیک، یا دور به شما می‌دهم بر این قرار بعد از سپری شدن مدت، پانزده دینار به من بازپس دهید.
نوعی دیگر از ربای نسیه عبارت از فروش یک جنس ربوی در مقابل یک جنس ربوی دیگر است، مانند فروش یکی از نقدین (طلا و نقره)، یا گندم، یا جو، یا خرما به یکی از همین اجناس ربوی، به این صورت: مثلاً یک تن خرما را به یک تن گندم به صورت قرض تا مدتی معلوم بدهد، یا ده دینار طلا را به یکصدر و بیست درهم نقره تا مدتی معین به صورت قرض بدهد. (منهاج المسلم).