فقه جامع بانوان

۲- برای چه کسانی نفقه واجب است؟

۱- همسر، خواه همسر حقیقی بوده و در عصمت شوهر باشد، یا حکماً همسر باشد؛ مانند زنی که در عدۀ طلاق رجعی باشد؛ به دلیل حدیث پیامبرصکه می‌فرماید: «بدانید حق زنان بر شما این است که با آنان در خوراک و پوشاک جوانمردانه رفتار کنید». (روایت از ترمذی و ابن‌ماجه).

۲- زنی که در عدۀ سه طلاق بوده و باردار باشد؛ به دلیل این آیه که می‌فرماید:

﴿وَإِن كُنَّ أُوْلَٰتِ حَمۡلٖ فَأَنفِقُواْ عَلَيۡهِنَّ حَتَّىٰ يَضَعۡنَ حَمۡلَهُنَّۚ﴾[الطلاق: ۶].

«و اگر آنان باردار باشند خرج و نفقۀ ایشان را بپردازید تا زمانی که وضع حمل می‌کنند».

۳- نفقۀ والدین بر فرزند؛ به دلیل فرمودۀ خدای متعال که می‌فرماید:

﴿وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَانٗا﴾.

«و با پدر و مادر نیکی و احسان کنید».

۴- نفقۀ فرزندان نابالغ بر پدران؛ چنانچه می‌فرماید:

﴿وَٱرۡزُقُوهُمۡ فِيهَا وَٱكۡسُوهُمۡ﴾[النساء: ۵].

«از آن مال، خوراک و پوشاک آن را بپردازید».

۵- نفقۀ غلام بر ارباب؛ به دلیل حدیثصکه می‌فرماید: «غلام دارای حقوق خود از حیث خوراک و پوشاک، به نحوی شایسته است، بر هیچ کسی تکلیف خارج از توان نمی‌شود». (روایت از مسلم).

۶- نفقۀ حیوانات بر مالک آن؛ رسول‌خداصمی‌فرماید: «زنی داخل آتش گردید به خاطر حبس گربه‌ای که نه به آن غذا می‌داد و نه او را آزاد می‌کرد و از شدت گرسنگی حشرات را می‌خورد». (روایت از بخاری، و مسلم و احمد).