۸- فسخ نکاح مفقود
از عمربن خطاب سبه صراحت نقل شده که گفته: همسر مرد مفقود چهار سال انتظار می‌کشد.
و از عبدالرحمن بن‌ابی‌لیلی نقل است که گفته: زنی شوهرش مفقود شد و چهار سال منتظر ماند، سپس قضیه را عرض عمربن‌خطابسکرد، عمرسبه او امر کرد از همان روز چهار سال دیگر منتظر بماند، اگر شوهرش پیدا شد که هیچ، وگرنه ازدواج کند آن زن چهار سال دیگر در انتظار ماند و از شوهرش خبری نشنید. سپس ازدواج کرد بعد از آن شوهرش بازگشت و ازدواج همسرش را به وی خبر دادند، مرد به نزد عمرسآمد، عمرسفرمود: اگر آرزو داری تا همسر تو را برای بازگردانیم، وگرنه همسری دیگر را به عقد تو در آوریم، مرد گفت: زنی دیگر را به عقد من درآور.
و باز عبدالرحمن آورده است که یک مرد انصاری شبی از خانه خارج شد و مدت زیادی طول کشید و به خانه برنگشت. همسرش به نزد عمربن‌خطابسآمد و ماجرا را عرض وی کرد. عمرسبه زن امر کرد چهار سال در انتظار باشد، آن زن آن مدت را عرض وی کرد. عمرسآمد. آنگاه به او امر کرد ازدواج کند. بعد از آن شوهر گمشده بازگشت. عمرساو را میان انتخاب همسرش، یا مهریۀ او مخیر کرد. مرد همسرش را انتخاب کرد، عمرسزن و شوهر دوم را از هم جدا کرد و زن را به شوهر اول بازگرداند.
ابن‌عباس و ابن‌عمر شگفته‌اند، باید چهار سال منتظر بماند.
ابن‌عمر بگوید: باید از مال شوهر نفقۀ وی تأمین گردد، چون خود را به خاطر او حبس کرده است.
ولی ابن‌عباس گفته که: در این صورت به ورثه ظلم شده بلکه باید زن، نفقۀ خود را قرض بگیرد و اگر شوهرش بازگشت از مال او، قرض داده شود، و اگر فوت کرده بود از سهم الإرث زن، قرض داده می‌شود.
و هر دو بر این اتفاق دارند که بعد از گذشت چهار سال باید چهار ماه و ده روز زن باید در عده باشد و نفقۀ این مدت، از جمیع مال شوهر تأمین می‌شود.
از سعیدبن مسیب نقل است که عمربن‌خطابسگفته است: هر زنی، شوهرش مفقود گردد چهار سال باید منتظر بماند و بعد از آن، چهار ماه و ده روز در عده باشد، بعد از آن ازدواج با او حلال است.
و بنا به قولی مرجوح، اگر در اثناء عده، یا بعد از انقضاء عده شوهرش بازگشت مادام که ازدواج نکرده باشد، شوهرش در اولویت است، ولی اگر بعد از عده ازدواج کرده و شوهر دوم با او مقاربت کرده باشد راهی برای شوهر اول برای بازگشت همسرش وجود ندارد.
و احمد و اسحاق گویند: بعد از گذشت چهار سال باید چهار ماه و ده روز در عده باشد آنگاه ازدواج کند. و هردو گفته‌اند: برای همسر مفقودی ضرب‌الأجل تعیین می‌شود که شوهرش در جنگ، یا در دریا، یا در منزلش مفقود گردد.