فقه جامع بانوان

فهرست کتاب

۴۰- طواف‌الوداع بر زن قاعده لازم نیست:

۴۰- طواف‌الوداع بر زن قاعده لازم نیست:

بنابر گفتۀ ابن‌عباس ب: «مسلمانان مأمورند که آخرین پیمان [آخرین کار حاج در مکه] باید طواف کعبه باشد مگر برای زنان قاعده و نفساء». (متفق‌علیه).

در روایت مسلم، آمده بعد از پایان حج مردم از هر سو خارج می‌شدند، بدین خاطر، رسول‌خداصفرمود: «هیچ‌کدام از شما از مکه خارج نشود مگر این که آخرین عهد و پیمانش باید طواف کعبه باشد» و سقوط آن از بعضی باعث سقوط از بقیه نمی‌شود. چنان که با سقوط نماز از حائض از غیر آن ساقط نمی‌شود. و بر آنان واجب است، بلکه تخصیص حائض و نفساء به اسقاط، خود دلیل بر وجوب آن بر غیر ایشان است، چون اگر از همه ساقط می‌شد تخصیص حائض و نفساء توجیهی نداشت.

با این توضیح، روشن می‌شود که طواف‌الوداع رکن حج نبوده و در این، خلافی نیست. زیرا این طواف برای وداع و خارج شدن از مکه و فارغ‌شدن حاج از تمامی مناسک آن حج است تا بدین وسیله آخرین دیدارش، دیدار با بیت باشد، چنان‌که در بدرقه کردن مسافر از جانب خانواده و دوستان عادت بر آن است، و بدین خاطر است رسول‌خداصفرموده: «باید آخرین دیدار حاج، دیدارش با بیت باشد» زیرا از احرام خارج شده و مانند کسی که از آن دور است طواف خداحافظی بر او لازم است.