فقه جامع بانوان

۲- زکات شتر:

در کمتر از پنج شتر زکات واجب نیست، نر باشند یا ماده، هرگاه خواهر یا برادر مسلمان یک سال کامل دارای تعداد پنج شتر بود واجب است یک رأس گوسفند یا بز را زکات بدهد.

اگر به ده شتر رسید باید دو رأس گوسفند یا بز زکات بدهد. و اگر تعداد شترها به پانزده رسید سه رأس گوسفند یا بز زکات بدهد و اگر دارای بیست شتر بود باید چهار رأس گوسفند یا بز بدهد.

هرگاه یک سال تمام بیست‌ و پنج شتر داشت باید یک بنت مخاض [ماده شتری که یک سالش کامل شده باشد] بپردازد و اگر آن را نیافت، یک ابن‌لبون [شتر نر دو ساله] بپردازد.

در سی‌و شش شتر یک بنت لبون [ماده شتر دو ساله] می‌پردازد.

در جهل و شش شتر یک شتر حقه [که سه سال کامل داشته باشد] بدهد.

در شصت و یک شتر یک جذعه [شتر چهار ساله] بدهد.

در هفتاد و شش شتر دو بنت لبون بدهد.

در نود و یک شتر دو حقه بدهد.

از مقدار یکصد و سی شتر بیشتر در هر پنجاه شتر یک حقه و در هر چهل شتر یک بنت لبون واجب است. و در یکصد و سی شتر و بیشتر یک حقه و دو بنت لبون، و در یکصدوچهل شتر و بیشتر، دو حقه و یک بنت لبون و در یکصدوپنجاه شتر و بیشتر سه بنت لبون، و در یکصد و شصت شتر و بیشتر چهار بنت لبون زکات هست.

اگر بر صاحب شتر بنت مخاض واجب باشد، و آن را نداشت و ابن لبون هم نداشت، اما بنت لبون داشت، یا بنت لبون بر وی واجب بود و آن را نداشت ولی به جای آن جذعه داشت، در این موارد آنچه را که دارد باید از او گرفت و در مقابل آن، بیست‌درهم یا دو رأس گوسفند بر زکات دهنده برگردانده می‌شود و بر زکات دهنده واجب است آن را قبول نماید.

همچنین اگر بر صاحب مال واجب بود دو شتر بپردازد اما هیچ کدام، یا یکی را نداشت باید آنچه را که دارد بدهد. اگر آنچه که داده بهتر از واجب بود باید زکات گیرنده در مقابل هرکدام دو گوسفند یا بیست درهم برگرداند، و اگر آنچه که داده کمتر از واجب بود باید همراه هرکدام از آن‌ها دو رأس گوسفند یا بیست درهم به گیرندۀ زکات بدهد.

بنابراین اگر بنت مخاض بر وی واجب بود و آن را نداشت و ابن‌لبون و بنت لبون را هم نداشت ولی حقه یا جذعه داشت، یا بنت لبون بر وی واجب بود ولی آن را نداشت و بنت مخاض و حقه هم نداشت اما جذعه داشت از او پذیرفته نشده و مکلف به احضار ما وجب یا احضار یک سال کمتر از آن بوده و باید همراه آن بیست درهم یا دو گوسفند را بدهد.

اگر لازم بود جذعه بدهد ولی نه آن را داشت و نه حقه، اما بنت لبون و بنت مخاض داشت، به غیر از جذعه یا حقه همراه با دو گوسفند یا بیست درهم از او قبول نمی‌شود.

اگر حقه بر وی واجب بود ولی نه آن را داشت و نه جذعه و نه بنت لبون، اما بنت مخاض داشت از او گرفته نمی‌شود بلکه مجبور به احضار حقه یا بنت لبون و دو گوسفند یا بیست درهم با آن می‌شود.

و اصلاً در اموال زکوی قیمت و بدل کافی نیست.

سپری شدن یک سال برای همۀ حیوانات زکوی شرط وجوب زکات است.