ج- نگاه کردن به زن خواستگاری شده:
مغیرهبن شعبه گوید: به خواستگاری زنی رفتم، رسولخداصفرمود: «به او بنگر، زیرا این کار برای ادامۀ زناشویی شما بهتر است». (روایت از نسائی و ابنماجه و ترمذی).
ترمذی گوید: بعضی از اهل علم به این حدیث استدلال کرده و گویند: نگاه کردن به مخطوبه جایز است مادام به حریم حرام واقع نشود. و این، قول احمد و اسحاق است.
عایشه لگوید: رسولخداصفرمود: «در خواب دیدم فرشتهای تو را در پارچهای ابریشم پیش من آورد و گفت: این همسر شما است پارچه را بر چهرهات کنار زدم متوجه شدم تو بودی، عرض کردم: اگر از جانب خدا باشد آن را تقدیر خواهد فرمود». (بخاری).
و سهلبنسعدسآورده است: «زنی به خدمت رسولخداصآمد و عرض کرد: یا رسولالله، آمدهام خود را به تو پیشکش نمایم. رسولخداصسر را بلند کرد و با دقت به او نگریست سپس سر فرود آورد. وقتی که آن زن دریافت که رسولخداصدر این مورد با وی سخن نخواهد گفت بنشست، مردی بلند شد و گفت: ایرسولخدا، اگر شما به او نیاز نداری او را به عقد من درآور، فرمودند: چیزی به نزد خود داری؟ عرض کرد: نه والله ای رسولخدا، فرمود: برو به خانهات نگاه کن ببین چیزی را پیدا میکنی؟ مرد رفت، و برگشت و عرض کرد: یا رسولالله، به خدا سوگند چیزی پیدا نکردم، فرمود: ببین چیزی پیدا میکنی اگر چه یک انگشتری آهن باشد. باز رفت، و برگشت و عرض کرد: سوگند به خدا یا رسولالله، حتی نتوانستم یک انگشتری آهن را نیز پیدا کنم، ولی این، زیرپوش من است اگر کفایت کند. سهل گوید: رداء (بالاوش) نداشت تا آن را به زن بدهد و ازار (زیرپوش) را برای خود باقی بگذارد. رسولخداصفرمود: میخواهید با این زیرپوش چه بکنی؟! اگر تو آن را بپوشی چیزی بر تن زن نمیماند و اگر زن آن را بپوشد تو پوششی نخواهی داشت، مرد مدتی طولانی نشست. سپس بلند شد و رفت. رسول خداصدستور داد او را باز خوانند، چون بیامد فرمود: از قرآن چه با خود داری؟ گفت: فلان سوره و فلان سوره و سورهها را بر شمرد. فرمودند: از حفظ میتوانید آنها را بخوانید؟ عرض کرد: بله، فرمودند: برو این زن را در مقابل آن مقدار قرآن به عقد تو در آوردم». (روایت از بخاری).
ابوهریرهسگوید: مردی عرض رسولخداصکرد که با زنی از انصار ازدواج کرده است، رسولخداص فرمود: «او را دیدهاید؟ عرض کرد: خیر، فرمود: پس برو و به او نگاه کن، چون در چشمهای انصار چیزی مشاهده میشود». (روایت از مسلم و نسائی).
و ابوداود و حاکم به نقل از جابر در یک حدیث مرفوع آوردهاند که رسولخداصفرموده: «هرگاه یکی از شما زنی را خواستگاری کرد تا آنجا که امکان دارد به او نگاه کند تا انگیزهای برای ازدواج در وی پیدا شود».
بنابه قول جمهور، نگاه خاطب (خواستگاری کننده) به مخطوبه (خواستگار شونده) اشکالی ندارد، ولی غیر از کف دستها و صورت او نباید به جای دیگری از بدنش نگاه کرد.
اوزاعی گوید: به غیر از عورت میتواند با دقت به او بنگرد.
و ابنحزم گفته: میتواند از جلو و پشت به او نگاه کند.
و از امام احمد در این مورد سه روایت نقل شده است:
روایت اول: مانند رأی جمهور است.
روایت دوم: به اعضایی بنگرد که غالباً ظاهر میشود.
روایت سوم: در صورت لخت بودن غیر از عورت میتواند به او بنگرد.
و بنابه قول جمهور مرد میتواند بدون اجازۀ زن به او بنگرد.
و به بنا به گفتۀ مالک، نگاه کردن مرد مشروط به اجازۀ زن است.
و طحاوی به نقل از جماعتی گفته است: نگاه کردن قبل از عقد به هیچ وجه جایز نیست، چون در آن حالت بیگانه است.