فقه جامع بانوان

فهرست کتاب

۳۳- شرکت زنان در تشییع جنازه

۳۳- شرکت زنان در تشییع جنازه

ام‌عطیه لگوید: «ما از تشییع جنازه منع شده‌ایم، اما در منع آن زیاد تأکید نشده است». (روایت از بخاری).

و این‌ حدیث دال بر این است که: رسول‌خداصتشییع جنازه را برای زنان به صورت تأکید منع نکرده چنان که بعضی از منهیات را با تأکید از آن‌ها منع کرده است. گویی منظور ام‌عطیه این است که: تشییع جنازه برای ما «زنان» مکروه است نه حرام.

امام قرطبی گوید: ظاهر سیاق عبارت ام‌عطیه نهی تنزیهی است و جمهور اهل علم بر این رأیند، امام مالک تمایل به جواز آن دارد و اهل مدینه بر این قولند، روایت ابن‌ابی شبیه از ابوهریرهسبرجواز آن دلالت دارد که: رسول‌خداصدر تشییع جنازه‌ای شرکت داشتند، عمر که در آن حاضر بود زنی را دید و بر او نهیب زد حضرت فرمود: «او را رها کن ای‌عمر». (قرطبی و ابن‌ماجه و نسائی).

مهلب گوید: حدیث‌ام عطیه بر این مطلب دلالت دارد که نهی از طرف شارع بر چند درجه است. داودی گوید: بر دو قول است: نخست نهی آنان تا رسیدن به گورستان بوده و در آنجا پایان می‌پذیرد. و دوم اگر زن به خانۀ بستگاه میت برای تعزیه و دعای خیر برای میت برود جایز است. در حدیث عبدالله بن‌عمروبن عاص آمده که: «رسول‌خداصفاطمه لرا دید به طرف آنان می‌آید فرمود: از کجا می‌آیی؟ عرض کرد: دلم به حال بستگان میت سوخت و برای میت دعای خیر کردم، فرمود: یعنی شما تا مقبره رفتی؟ عرض کرد: خیر». (روایت از احمد و ابوداود و حاکم).

رفتن به گورستان را بر وی انکار کرد ولی تعزیه را از وی نهی نکرد.