فقه جامع بانوان

۵- در صورت از دست دادن مادر، پدر اولویت دارد:

دلیلی بر قول به حضانت پدر، در صورت فوت مادر وارد نشده است، ولی در فرمودۀ حضرتصکه خطاب به مادر کودکی، فرمود: «شما برای حضانت از او سزاوار هستید مادام ازدواج نکرده باشید». (که در حدیث قبلی یادآور شدیم) این مسئله استنباط می‌شود که بعد از مادر اولویت به پدر، یا کسی است که به منزلۀ مادر است مانند خاله، و در اثبات مخیر کردن میان پدر و مادر در مبحث کفالت نیز این اولویت ثابت می‌شود.

در کتاب «المسوی» روایت شافعی از ابوهریره را آورده که: «رسول‌خداصجوانی را میان انتخاب پدر یا مادرش مخیر کردند» (روایت از احمد، ترمذی و ابن‌ماجه).

سپس در همان کتاب، میان حدیث، و اثر، تطبیق به وجود آورده و گوید: اگر فرزند، کمتر از هفت سال بود، مادرش اولی‌تر است، و اگر به سن هفت‌سالگی رسید و متناسب با سن، از عقل و هوش برخوردار بود، میان پدر و مادرش مخیر می‌گردد اعم از اینکه پسر باشد یا دختر، و هر کدام را انتخاب کرد می‌تواند نزد او باشد و چنین تطبیقی را از قضاوت علیسگرفته است، زیرا او پسری هفت یا هشت ساله را میان مادر و عمویش مخیر کرد، و دربارۀ برادر کوچکتر آن پسر گفت: اگر او نیز به این سن رسیده بود، او را میان مادر و عمویش مخیر می‌کردم.

و به گفتۀ ابوحنیفه تا روزی که پسر می‌تواند خود به تنهایی غذا بخورد و لباس بپوشد، مادرش در اولویت است. دختر نیز تا رسیدن به سن حیض از همین حکم برخوردار است، و از آن به بعد، برای هر دو، پدر اولویت دارد.