۹- حالات زوجه در رابطه با ارث
خداوند متعال میفرماید:
﴿وَلَهُنَّ ٱلرُّبُعُ مِمَّا تَرَكۡتُمۡ إِن لَّمۡ يَكُن لَّكُمۡ وَلَدٞۚ فَإِن كَانَ لَكُمۡ وَلَدٞ فَلَهُنَّ ٱلثُّمُنُ مِمَّا تَرَكۡتُمۚ﴾[النساء: ۱۲].
«و برای زنان شما یک چهارم ترکۀ شما است اگر فرزندی نداشته باشید و اگر شما فرزندی داشتید سهم همسرانتان یک هشتم ترکه است».
با توجه به این آیۀ شریفه در مییابیم که زوجه در رابطه با دریافت ارث دو حالت دارد:
حالت اول: در صورتی که زوج فاقد فرزند یا فرزند پسر باشد، زوجه یک چهارم ارث میگیرد.
حالت دوم: در صورت وجود فرزند، یا فرزند پسر، یک هشتم ارث میگیرد.
امام مالک گوید: میراث زن در صورت فقدان فرزند و فرزند پسر یک چهارم است. اگر فرزند یا فرزند پسر داشت اعم از اینکه مذکر باشد یا مؤنث، بعد از اجرای وصیت و قضاء دیون، یک هشتم ماترک را میگیرد؛ به دلیل فرمودۀ خدای متعال در آیۀ فوق.
مراد از ولد از نظر جمهور، فرع وارث به سبب فرض یا تعصیب است، و شامل پسر دختر، پسرپسر و پایینتر، و دختر پسر و پایینتر میشود، ولی شامل اولاد دختران نمیشود، زیرا آنان، ذوی الأرحام هستند.