فقه جامع بانوان

فهرست کتاب

۱- آداب صرف غذا

۱- آداب صرف غذا

گفتن بسم‌الله در اول و الحمدالله در آخر آن:

ای‌خواهر مسلمانم، در ابتدای صرف غذا، گفتن بسم‌الله و خوردن با دست راست واجب است:

۱- از عمربن ابی‌سلمه سنقل است که گوید: رسول‌خداصفرمود: «به نام خدا آغاز کن و با دست راست و از جهت روبروی خود در ظرف غذا، خوردن را آغاز کن». (متفق‌علیه).

۲- عایشه لگوید که: رسول‌خداصفرمود: «هرگاه غذا خوردید با نام خدا آغاز کنید و اگر در اول، آن را فراموش کردید، بگویید: (بسم‌الله أوله وآخره)». (روایت از ابوداود و ترمذی).

ای‌خواهر مسلمانم، همچنین گفتن بسم‌الله هنگام داخل شدن به منزل مستحب است:

۳- جابرسگوید: از رسول‌خداصشنیدم می‌فرمود: «هرگاه انسان هنگام داخل شدن به خانه و هنگام شروع کردن به غذا اسم خدا را ذکر کند، شیطان به دوستانش می‌گوید: امشب در اینجا جای ماندن و شام خوردن ندارید، و اگر هنگام دخول به خانه از نام خدا غافل ماندید شیطان گوید: اینجا جای ماندن است و اگر هنگام صرف شام نیز نام خدا را نبردید گوید: به مکان ماندن و شام خوردن دست یافتید» (روایت از مسلم).

۴- حذیفة بن یمانسگوید: هرگاه با رسول‌خداصبر سفرۀ غذا حاضر می‌شدیم قبل از رسول‌خداصدست را داخل ظرف غذا نمی‌کردیم، و باری با ایشان بر سفرۀ غذا حاضر شدیم کنیزی بیامد و با شتاب خواست دست را داخل ظرف غذا کند، رسول‌خداصدست او را گرفت، سپس یک اعرابی بیامد و او نیز خواست دست را داخل ظرف غذا نماید، رسول‌خداصدست او را نیز گرفت و فرمود: «بی‌گمان شیطان غذایی را حلال می‌داند که اسم خدا بر آن ذکر نشود، و شیطان این کنیز را آورد تا بدون ذکر اسم خدا دست را داخل ظرف غذا کند ولی من دست او را گرفتم، اعرابی آمد تا به وسیلۀ او، غذا را برای خودش حلال نماید ولی من دست او را نیز نگه داشتم و نگذاشتم بدون اسم خدا آغاز کنند. سوگند به خدایی که جان من در دست اوست دست او با دستان کنیز و اعرابی در دستان من است، آنگاه اسم خدا را ذکر کرد و خوردن را آغاز کرد». (روایت از مسلم).

۵- امیه بن مخشی صحابیسگوید: رسول‌خداصنشسته بود در آن حال مردی مشغول خوردن غذا بود و تنها یک لقمه مانده بود که اسم خدا را ذکر کرد و گفت: (بسم‌الله أوله وآخره)رسول‌خداصخندید و فرمود: «در اول، شیطان با وی مشغول خوردن غذا بود ولی به محض اینکه این مرد اسم خدا را ذکر کرد، شیطان هر آنچه را که خورده بود قیء کرد». (روایت از ابوداود و نسائی).

۶- عایشه لگوید: رسول‌خداصبا شش نفر از اصحابش مشغول صرف غذا بود اعرابیی آمد و با دو لقمه تمام غذا را خورد، رسول‌خداصفرمود: «اگر این اعرابی نام خدا را ذکر می‌کرد غذا برایش کفایت می‌کرد». (روایت از ترمذی).

۷- از ابوأمامۀ باهلیسروایت شده که هرگاه سفره برداشته می‌شد رسول‌خداصمی‌فرمود: «الْحَمْدُ ِللهِ حَمْدًا كَثِيْرًا طَيِّباً مُبَارَكًا فِيْهِ غَيْر ]مَكْفِيٍّ وَلاَ[ مُوَدَّعٍ، وَلاَ مُسْتَغْنًى عَنْهُ رَبَّناَ»«ستایش بسیار زیاد، پاکیزه و مبارک، خدایى را که بى نیاز است و درخواست از او همیشه ادامه دارد، و همه به او نیازمندند، پروردگارا! ستایش مان را قبول فرما»

۸- از معاذبن أنسسروایت شده که رسول‌خداصفرموده است: هرکس بعد از صرف غذا بگوید: «الْحَمْدُ ِللهِ الَّذِيْ أَطْعَمَنِيْ هَذَا وَرَزَقَنِيْهِ، مِنْ غَيْرِ حَوْلٍ مِنِّيْ وَلاَ قُوَّةٍ»«سپاس خداى را که این غذا را به من خورانید بدون اینکه من قدرت و توانى داشته باشم» گناهان گذشتۀ او بخشوده خواهد شد. (روایت از ترمذی).

۹- از ابوهریرهسروایت شده که رسول‌خداصفرموده است: «اگر هر کدام از شما دعوت شد باید آن را اجابت کند، اگر روزه باشد نماز بخواند و اگر روزه نباشد غذا را بخورد». (روایت از مسلم).

۱۰- عمربن ابی‌سلمهسگوید: من نوجوانی بودم و تحت نظر رسول‌خداصقرار داشتم در موقع صرف غذا با دست از اطراف کاسه غذا بر می‌داشتم، رسول‌خداصفرمود: «ای جوان، نام خدا را ذکر کن و با دست راست و از جانب روبروی خود در کاسه غذا بردار». (متفق‌علیه).