فقه جامع بانوان

فهرست کتاب

۷- چگونگی استنجاء

۷- چگونگی استنجاء

استنجاء واجب است و بنابرقول شافعی/باید سه مرتبه با آب یا سنگ و غیره، محل نجاست پاک گردد به دلیل حدیث ابوهریره سکه گوید: رسول‌خدا صبرای استنجاء امر می‌کرد سه عدد سنگ باشد و از سرگین خشک و استخوان نهی می‌کرد.

ابن‌خزیمه، ابن‌حبان، و دارمی و ابوعوانه در صحیح خود و شافعی به نقل از ابی‌هریره آورده‌اند که حضرت صفرمود: «لازم است هرکدام از شما با سه عدد سنگ استنجاء کند».

این، نصی صریح و صحیح در این مورد است که حتماً باید استنجاء [چه به وسیلۀ آب و چه غیر آن] سه مرتبه باشد و دربارۀ این مسئله میان علماء خلاف وجود دارد.

شافعی گوید: نباید کمتر از سه سنگ باشد اگرچه با کمتر از آن هم پاکیزه گردد، و اگر با سه سنگ طهارت حاصل نشود واجب است بر آن بیفزاید و اگر با زوج تمام شد مستحب است با یک سنگ دیگر آن را وتر نماید.

ابوحنیفه گفته: پاکیزگی لازم است و مستحب نیست که فرد باشد و تأویل حدیث در نزد او این است که مراد از فرد بودن همان سه مرتبه است که کنایه از طهارت است. استنجاء با آب مستحب است و واجب نیست. از عمربن‌خطاب سروایت شده: «که در زیر لنگ با آب خود را تمیز کرده است».

مالک گفته: آنچه واجب است حصول پاکیزگی است اگر این امر با یک سنگ حاصل شود کفایت می‌کند. احمد بن حنبل گفته است: استنجاء سه مرتبه است اگر خود را یک یا دو مرتبه بشوید و فقط نجاست از بین برود، غسل سوم واجب می‌شود. اگر استنجاء با سنگ صورت گیرد و با سه عدد پاکیزگی حاصل شود، نباید بر آن بیفزاید. اگر حاصل نشد سنگ چهارم و هکذا پنجم و ششم و ... تا طهارت حاصل شود. اگر استنجاء با عدد فرد تمام شد بر آن نیفزاید چون سنت است که فرد باشد.