فقه جامع بانوان

فهرست کتاب

۲- تعداد رضعاتی که باعث تحریم می‌شود

۲- تعداد رضعاتی که باعث تحریم می‌شود

عایشه لگوید: «از جمله آیات قرآنی که نازل می‌شد این بود: «عشر رضعات معلومات يحرمن»بعداً با جملۀ: «خمس رضعات معلومات»منسوخ شد و تا رسول‌خداصوفات کرد به عنوان بخشی از آیات قرآن قراءت می‌شد». (روایت از مسلم و ابن‌ماجه).

بدین معنی نسخ آن با جملۀ «خمس رضعات»خیلی به تأخیر افتاد، تا جایی که رسول‌خداصوفات کرده بود و بعضی جملۀ خمس رضعات را به عنوان قرآن تلاوت می‌کردند، زیرا نسخ آن را دریافت نکرده بودند.

نسخ آیات قرآنی بر سه نوع است:

نوع اول: نسخ حکم و تلاوت است، مانند: «عشر رضعات»، که هم حکم آن و هم تلاوت آن نسخ شده است.

نوع دوم: نسخ تلاوت است نه حکم آن، مانند: «خمس رضعات»و «الشيخ والشيخه إذا زنيا فارجموهما»، که تلاوت آن منسوخ ولی حکم آن باقی است.

نوع سوم: نسخ حکم است نه تلاوت، که این نوع بیشتر از دو نوع اول است، مانند آیۀ:

﴿وَٱلَّذِينَ يُتَوَفَّوۡنَ مِنكُمۡ وَيَذَرُونَ أَزۡوَٰجٗا وَصِيَّةٗ لِّأَزۡوَٰجِهِم مَّتَٰعًا إِلَى ٱلۡحَوۡلِ[البقرة:۲۴۰].

«و کسانی که از شما در آستانۀ مرگ قرار می‌گیرند و همسرانی را از خود به جای می‌گذرند، (فرمان خدا این است که) باید برای همسران خود وصیت کنند که تا یک سال آنان را (با پرداخت هزینۀ زندگی) بهره‌مند سازند».

و عایشه لگوید: رسول‌خداصفرمود: «یک مرتبه و دو مرتبه شیر دادن کودک را حرام نمی‌کند». (روایت از مسلم، ابوداود و ترمذی).

و ابن‌ماجه نیز روایتی مشابه این روایت دارد.

و عایشه، و بعضی از همسران پیامبرصچنین فتوا می‌دادند.

شافعی و اسحاق بر این قولند. و امام احمد فتوی به این حدیث پیامبر داده که می‌فرماید: «یک مرتبه و دو مرتبه شیر دادن کودک را حرام نمی‌کند». و گوید: اگر کسی به روایت عایشه لکه پنج مرتبه شیر دادن است عمل نماید دارای مذهبی قوی است، و اعتراض به آن نشانۀ ترسویی است.

بعضی از علما اصحاب رسول‌اللهصمعتقدند که شیر دادن مادام به داخل معده برسد، کم، یا زیاد آن، کودک را حرام می‌کند.

و سفیان ثوری، مالک بن‌انس، اوزاعی، عبدالله‌بن‌مبارک، وکیع و اهل کوفه بر این رأی هستند.

ولی به دلیل حدیث قبلی عایشه لبا کمتر از پنج نوبت شیر دادن به صورت جداگانه تحریم ثابت نمی‌شود.

بعضی از علما مانند ابوعبید، ابوثور، داود ظاهری، ابن‌منذر و احمد در روایتی، همگی تصریح به نفی تحریم با کمتر از سه نوبت کرده و تحریم را منحصر به بیش از سه نوبت دانسته‌اند، به دلیل حدیث فوق که رسول‌خداصمی‌فرماید: «یک نوبت، و دو نوبت شیر دادن کودک را حرام نمی‌نماید».