باب (۵۸): در مورد این سخن الله متعال که میفرماید: ﴿فَكَانَ قَابَ قَوۡسَيۡنِ أَوۡ أَدۡنَىٰ﴾(فاصلهی او با محمد ص به اندازهی دو کمان یا نزدیکتر بود)
۸۲- عَنِ الشَّيْبَانِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ زِرَّ بْنَ حُبَيْشٍ س عَنْ قَوْلِ اللَّهِ ﻷ: ﴿فَكَانَ قَابَ قَوۡسَيۡنِ أَوۡ أَدۡنَىٰ٩﴾[النجم: ٩] قَالَ: أَخْبَرَنِي ابْنُ مَسْعُودٍ أَنَّ النَّبِيَّ ص رَأَى جِبْرِيلَ لَهُ سِتُّ مِائَةِ جَنَاحٍ. (م/۱٧۴)
ترجمه: شیبانی میگوید: از زر بن حبیش در مورد آیهی ﴿فَكَانَ قَابَ قَوۡسَيۡنِ أَوۡ أَدۡنَىٰ٩﴾[النجم: ٩] پرسیدم. وی فرمود: عبدالله بن مسعود س به من گفت: رسول اللهصجبرئیل را مشاهده نمود که شش صد بال داشت.
۸۳- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ بقَالَ: ﴿مَا كَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ١١ أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ١٢ وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ١٣﴾[النجم: ۱۱-۱۳] قَالَ: رَآهُ بِفُؤَادِهِ مَرَّتَيْنِ. (م/۱٧۶)
ترجمه: ابن عباس باین آیه را تلاوت نمود: ﴿مَا كَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ١١ أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ١٢ وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ١٣﴾[النجم: ۱۱-۱۳] «آنچه را که محمدصبا چشم دید، قلبش تکذیب نکرد. آیا با او در مورد چیزی که دیده است، مجادله میکنید؟ و بار دیگر او را ـ در شب معراج ـ مشاهده نمود». و گفت: پیامبر اکرم ص دو بار الله را با قلبش دید [۲۸].
[۲۸] این حدیث با وجود اینکه موقوف است مفهومش این است که آنحضرت ص الله را با چشم، رؤیت ننمود. در نتیجه، این حدیث، با حدیثی که از عایشه ل در باب آینده میآید و رؤیت را به صراحت نفی میکند، تضاد ندارد؛ زیرا عایشه ل رؤیت با چشم را نفی میکند. همچنین با حدیث ابوذر س نیز تناقض ندارد؛ زیرا مراد از رؤیت، رؤیت با چشم است چنانچه در آن حدیث چنین آمده است: ابوذر س میگوید: از رسول الله ص پرسیدم : آیا پرودگارت را دیدی؟ فرمود: نوری است؛ چگونه او را میبینم. البته حدیث ابن عباس از یک جهت با حدیث عایشه ل تضاد دارد؛ زیرا در حدیث عایشه ل چنین آمده است که عایشه ل از رسول الله ص در مورد آیهی: +وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ١٣_[النجم: ۱۳] «بار دیگر او را دید»، پرسید. رسول الله ص جواب داد: «او جبرئیل بود که وی را در شکل اصلیاش دیدم». در چنین موردی باید گفت: هیچ مشکلی وجود ندارد؛ زیرا حدیث مرفوع بر حدیث موقوف، مقدم است. (آلبانی)