باب(۳۳): هرکس، در حالی بمیرد که به الله شرک نمیورزد، وارد بهشت میشود
۵۲- عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ بقَالَ: أَتَى النَّبِيَّ ص رَجُلٌ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا الْمُوجِبَتَانِ؟ فَقَالَ: «مَنْ مَاتَ لاَ يُشْرِكُ بِاللَّهِ شَيْئًا دَخَلَ الْجَنَّةَ وَمَنْ مَاتَ يُشْرِكُ بِاللَّهِ شَيْئًا دَخَلَ النَّارَ».(م/٩۳)
ترجمه: جابر بن عبدالله بمیگوید: مردی خدمت نبی اکرم ص آمد و گفت: دو کاری که باعث رفتن به بهشت و جهنم میشوند، کداماند؟ آنحضرت ص فرمود: «هرکس، در حالی بمیرد که به الله، شرک نمیورزد، وارد بهشت میشود. و هرکس، در حالی بمیرد که به الله، شرک میورزد. وارد جهنم میشود».
۵۳- عَنْ أَبِي الأَسْوَدِ الدِّيلِيِّ: أَنَّ أَبَا ذَرٍّ س حَدَّثَهُ أَنَّهُ قَالَ: أَتَيْتُ النَّبِيَّ ص وَهُوَ نَائِمٌ، عَلَيْهِ ثَوْبٌ أَبْيَضُ، ثُمَّ أَتَيْتُهُ فَإِذَا هُوَ نَائِمٌ، ثُمَّ أَتَيْتُهُ وَقَدِ اسْتَيْقَظَ، فَجَلَسْتُ إِلَيْهِ، فَقَالَ: «مَا مِنْ عَبْدٍ قَالَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ، ثُمَّ مَاتَ عَلَى ذَلِكَ إِلاَّ دَخَلَ الْجَنَّةَ». قُلْتُ: وَإِنْ زَنَى وَإِنْ سَرَقَ؟ قَالَ: «وَإِنْ زَنَى وَإِنْ سَرَقَ». قُلْتُ: وَإِنْ زَنَى وَإِنْ سَرَقَ؟ قَالَ: «وَإِنْ زَنَى وَإِنْ سَرَقَ؟ ثَلاَثًا، ثُمَّ قَالَ فِي الرَّابِعَةِ: «عَلَى رَغْمِ أَنْفِ أَبِي ذَرٍّ». قَالَ: فَخَرَجَ أَبُوذَرٍّ وَهُوَ يَقُولُ: وَإِنْ رَغِمَ أَنْفُ أَبِي ذَرٍّ. (م/٩۴)
ترجمه: ابوالأسود دیلی میگوید: ابوذر س به من گفت: نزد رسول الله ص آمدم. ایشان پارچهی سفیدی روی خود انداخته و خوابیده بود. بار دوم که آمدم، هنوز خوابیده بود. اما بار سوم که آمدم، بیدار شده بود. نزد ایشان نشستم. آنحضرت ص فرمود: «هر بندهای که لا اله الا الله بگوید و بر آن، بمیرد، وارد بهشت میشود». گفتم: اگر چه مرتکب عمل زنا شود و دزدی کند؟ فرمود: «اگر چه مرتکب عمل زنا شود و دزدی کند». دوباره گفتم: اگر چه مرتکب عمل زنا شود و دزدی کند؟ فرمود: «اگر چه مرتکب عمل زنا شود و دزدی کند». آنحضرت ص سه بار این جمله را تکرار نمود و بار چهارم فرمود: «علی رغم انف ابی ذر» یعنی بر خلاف میل و خواهش ابوذر. راوی میگوید: ابوذر بیرون رفت در حالی که میگفت: اگر چه بر خلاف میل و خواهش ابوذر باشد.
شرح: از احادیث بالا چنین استدلال میشود که انسان موحد و یکتاپرست وارد بهشت میشود. اما اگر شخص موحد، گناهان کبیرهای انجام دهد و بدون توبه، بمیرد، طبق مذهب اهل سنت، چنین شخصی تحت مشیت و خواست الهی قرار میگیرد، اگر الله او را ببخشد، از همان اول، وارد بهشت میشود. در غیر اینصورت، مقداری عذاب داده میشود و سرانجام از جهنم بیرون رفته و برای همیشه، به بهشت میرود. (نگا شرح نووی)