باب(۴۰): اسلام چیست؟ و صفات آن
۶۱- عَنْ طَلْحَةَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ س قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص مِنْ أَهْلِ نَجْدٍ ، ثَائِرُ الرَّأْسِ، نَسْمَعُ دَوِيَّ صَوْتِهِ وَلاَ نَفْقَهُ مَا يَقُولُ، حَتَّى دَنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص، فَإِذَا هُوَ يَسْأَلُ عَنِ الإِسْلاَمِ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «خَمْسُ صَلَوَاتٍ فِي الْيَوْمِ وَاللَّيْلَةِ». فَقَالَ: هَلْ عَلَيَّ غَيْرُهُنَّ؟ قَالَ: «لاَ إِلاَّ أَنْ تَطَّوَّعَ، وَصِيَامُ شَهْرِ رَمَضَانَ». قَالَ: هَلْ عَلَيَّ غَيْرُهُ؟ فَقَالَ «لاَ إِلاَّ أَنْ تَطَّوَّعَ». وَذَكَرَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص الزَّكَاةَ، فَقَالَ: هَلْ عَلَيَّ غَيْرُهَا؟ قَالَ: «لاَ إِلاَّ أَنْ تَطَّوَّعَ». قَالَ: فَأَدْبَرَ الرَّجُلُ وَهُوَ يَقُولُ: وَاللَّهِ لاَ أَزِيدُ عَلَى هَذَا وَلاَ أَنْقُصُ مِنْهُ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «أَفْلَحَ إِنْ صَدَقَ». وفي رواية قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «أَفْلَحَ وَأَبِيهِ إِنْ صَدَقَ - أَوْ دَخَلَ الْجَنَّةَ - وَأَبِيهِ إِنْ صَدَقَ». (م/۱۱)
ترجمه: طلحه بن عبیدالله س میگوید: مردی از اهل نجد در حالی که زمزمهاش بگوش ما میرسید ولی سخنش برای ما مفهوم نبود، با موهایی ژولیده بسوی رسول الله ص آمد و هنگامی که به پیامبر اکرم ص نزدیک شد، متوجه شدیم که دربارهی اسلام میپرسد. آنحضرت ص فرمود: «پنج نماز در شبانه روز (فرض) است». آن مرد گفت: آیا نمازی دیگر هم بر من لازم است؟ فرمود: «خیر، مگر اینکه نفل بخوانی». و در ادامه فرمود: «و روزه گرفتن ماه مبارک رمضان». آن مرد گفت: آیا روزهای دیگر هم بر من لازم است؟ فرمود: «خیر، مگر اینکه روزههای نفلی بگیری». همچنین رسول الله ص زکات را برایش مطرح نمود. وی گفت: آیا زکاتی دیگر هم بر من لازم است؟ رسول رحمت ص فرمود: «خیر مگر اینکه صدقهی نفلی بدهی». راوی میگوید: بعد از این گفت و شنود، آن مرد رفت در حالی که میگفت: سوگند به الله، نه بر این کارها چیزی اضافه میکنم و نه از این کارها چیزی، کم میکنم. رسول الله ص فرمود: «اگر راست میگوید، رستگار شد». و در یک روایت آمده است که رسول الله ص فرمود: «سوگند به پدرش که رستگار شد اگر راست میگوید یا سوگند به پدرش که وارد بهشت شد اگر راست میگوید».
شرح: آنچه مسلّم است سوگند خوردن به غیر الله، جائز نیست؛ زیرا رسول اکرم ص فرمود: «الله شما را از سوگند خوردن به پدرانتان، منع نموده است» و همچنین فرمود: «هر کس از شما میخواهد سوگند بخورد، به الله سوگند بخورد». لذا باید دانست که حدیث این باب، قبل از این منع بوده است یا اینکه بر اساس عادت بر زبان آمده و سوگند بشمار نمیرود.