باب (۴۲): رَمل در طواف و سعی
۶٩۳- عَنِ ابْنِ عُمَرَ ب: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صكَانَ إِذَا طَافَ فِي الْحَجِّ وَالْعُمْرَةِ، أَوَّلَ مَا يَقْدَمُ، فَإِنَّهُ يَسْعَى ثَلاَثَةَ أَطْوَافٍ بِالْبَيْتِ، ثُمَّ يَمْشِي أَرْبَعَةً، ثُمَّ يُصَلِّي سَجْدَتَيْنِ، ثُمَّ يَطُوفُ بَيْنَ الصَّفَا وَالْمَرْوَةِ. (م/۱۲۶۱)
ترجمه: ابن عمر بمیگوید: هنگامیکه رسول الله ص وارد مکه میشد و میخواست طواف نخست حج و عمره را انجام دهد، در سه شوط اول کعبه، رَمل مینمود (گامهای نزدیک به هم و تندی بر میداشت و شانههایش را تکان میداد.) و در چهار شوط بعدی، بطور عادی راه میرفت. سپس دو رکعت نماز میخواند و میان صفا و مروه، سعی مینمود.
۶٩۴- عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بأَنَّهُ قَالَ: رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص رَمَلَ مِنْ الْحَجَرِ الأَسْوَدِ حَتَّى انْتَهَى إِلَيْهِ ثَلاَثَةَ أَطْوَافٍ. (م/۱۲۶۳)
ترجمه: جابر بن عبدالله بمیگوید: رسول الله ص را دیدم که در سه شوط، از حجر الاسود تا رسیدن به آن، رَمل مینمود.
۶٩۵- عَنْ أَبِي الطُّفَيْلِ س قَالَ: قُلْتُ لاِبْنِ عَبَّاسٍ: أَرَأَيْتَ هَذَا الرَّمَلَ بِالْبَيْتِ ثَلاِثَةَ أَطْوَافٍ، وَمَشْيَ أَرْبَعَةِ أَطْوَافٍ، أَسُنَّةٌ هُوَ؟ فَإِنَّ قَوْمَكَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُ سُنَّةٌ، قَالَ: فَقَالَ: صَدَقُوا، وَكَذَبُوا، قَالَ قُلْتُ: مَا قَوْلُكَ: صَدَقُوا وَكَذَبُوا؟ قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَدِمَ مَكَّةَ، فَقَالَ الْمُشْرِكُونَ: إِنَّ مُحَمَّدًا وَأَصْحَابَهُ لاَ يَسْتَطِيعُونَ أَنْ يَطُوفُوا بِالْبَيْتِ مِنْ الْهُزَالِ، وَكَانُوا يَحْسُدُونَهُ، قَالَ: فَأَمَرَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ ص أَنْ يَرْمُلُوا ثَلاَثًا، وَيَمْشُوا أَرْبَعًا، قَالَ: قُلْتُ لَهُ: أَخْبِرْنِي عَنْ الطَّوَافِ بَيْنَ الصَّفَا وَالْمَرْوَةِ رَاكِبًا، أَسُنَّةٌ هُوَ؟ فَإِنَّ قَوْمَكَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُ سُنَّةٌ، قَالَ: صَدَقُوا وَكَذَبُوا، قَالَ: قُلْتُ: وَمَا قَوْلُكَ: صَدَقُوا وَكَذَبُوا؟ قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صكَثُرَ عَلَيْهِ النَّاسُ، يَقُولُونَ: هَذَا مُحَمَّدٌ، هَذَا مُحَمَّدٌ حَتَّى خَرَجَ الْعَوَاتِقُ مِنْ الْبُيُوتِ، قَالَ: وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص لاَ يُضْرَبُ النَّاسُ بَيْنَ يَدَيْهِ، فَلَمَّا كَثُرَ عَلَيْهِ رَكِبَ، وَالْمَشْيُ وَالسَّعْيُ أَفْضَلُ. (م/۱۲۶۴)
ترجمه: ابو طفیل میگوید: به ابن عباس بگفتم: نظر شما در مورد رمل نمودن در سه شوط، و راه رفتن عادی در چهار شوط چیست؟ آیا این عمل، سنت است؟ زیرا قومت گمان میکنند که این کار، سنت است. ابن عباس بگفت: هم راست گفتهاند هم دروغ. گفتم: هدفات از اینکه هم راست گفتهاند و هم دروغ، چیست؟ گفت: هنگامیکه رسول الله ص به مکه آمد، مشرکین گفتند: محمد و یارانش از شدت بیماری و لاغری نمیتوانند پیرامون کعبه، طواف کنند. قابل یادآوری است که آنها نسبت به محمد ص حسادت میورزیدند. اینجا بود که رسول الله ص به آنان دستور داد تا در سه شوط اول طواف، رمل نمایند (گامهای نزدیک به هم و تندی بردارند و شانههایشان را حرکت دهند تا مشرکان چنین نپندارند که آنان، ضعیف و ناتوان هستند) و چهار شوط دیگر طواف را بطور عادی راه بروند. راوی میگوید: به ابن عباس بگفتم: برایم دربارهی سعی میان صفا و مروه بگو. آیا سعی کردن سوار بر مرکب، سنت است؟ زیرا قومت گمان میکنند که سنت است. ابن عباس بگفت: هم راست گفتهاند و هم دروغ.
راوی میگوید: من گفتم: هدفات از اینکه هم راست گفتهاند هم دروغ، چیست؟ جواب داد: مردم زیادی اطراف رسول الله ص جمع شدند تا جایی که زنان خانه نشین نیز از خانهها بیرون آمدند و همگی میگفتند: این، محمد است. این، محمد است. و مردم از روبروی رسول الله ص دور نمیشدند. لذا هنگامیکه ازدحام، زیاد گردید، پیامبر اکرم ص سوار شد. و باید دانست که پیاده راه رفتن و سعی نمودن، بهتر است.