باب(۱۳): مسلمان مانند کشته، و منافق وکافر مانند صنوبر است
۲۸- عَنْ كَعْبِ بْنِ مَالِكٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «مَثَلُ الْمُؤْمِنِ كَمَثَلِ الْخَامَةِ مِنَ الزَّرْعِ تُفِيئُهَا الرِّيحُ، تَصْرَعُهَا مَرَّةً وَتَعْدِلُهَا أُخْرَى حَتَّى تَهِيجَ، وَمَثَلُ الْكَافِرِ كَمَثَلِ الأَرْزَةِ الْمُجْذِيَةِ عَلَى أَصْلِهَا، لاَ يُفِيئُهَا شَيْءٌ حَتَّى يَكُونَ انْجِعَافُهَا مَرَّةً وَاحِدَةً». وَ فِي رِوَايَةٍ «وَتَعْدِلُهَا مَرَّةً، حَتَّى يَأْتِيَهُ أَجَلُهُ، وَمَثَلُ الْمُنَافِقِ مَثَلُ الأَرْزَةِ الْمُجْذِيَةِ الَّتِي لاَ يُصِيبُهَا شَيْءٌ». (م/۲۸۱۰)
ترجمه: کعب بن مالک س میگوید: رسول الله ص فرمود: «مثال مسلمان مانند کشتهی تر و تازهای است که باد او را به هر طرف، کج میکند. یکبار آنرا به طرف زمین میبرد و بار دیگر راست میکند تا اینکه خشک شود. و مثال کافر مانند درخت صنوبر است که بر ساقهی خود ثابت و استوار است. هیچ چیز آنرا کج و متمایل نمیکند تا اینکه یکبار از ریشه کنده شود». و در روایتی چنین آمده است: «و بار دیگر، آنرا راست میکند تا مرگش فرا رسد. و منافق، مانند صنوبر، ثابت است که دچار هیچ آفتی نمیگردد».
شرح: علما میگویند: معنی حدیث این است که مؤمن در جان و مال و خانوادهاش دچار مصیبتها و گرفتاریهای زیادی میشود و همهی اینها باعث کفارهی گناهان و رفع درجات وی میگردد. اما کافر، بسیار کم دچار مصیبت میشود و اگر به مصیبتی گرفتار آید، باعث کفارهی گناهان وی نمیشود. بلکه روز قیامت با تمام گناهان در عرصهی قیامت، حاضر میشود. (نووی).