فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد سوم

فهرست کتاب

۵٧- باب: مَنْ سَاقَ البُدْنَ مَعَهُ
باب [۵٧]: کسی که شتر (هدی) را با خود برده است

۵٧- باب: مَنْ سَاقَ البُدْنَ مَعَهُ
باب [۵٧]: کسی که شتر (هدی) را با خود برده است

۸۳٩- عَن ابْنَ عُمَرَ ب، قَالَ: تَمَتَّعَ رَسُولُ اللَّهِ جفِي حَجَّةِ الوَدَاعِ، بِالعُمْرَةِ إِلَى الحَجِّ وَأَهْدَى، فَسَاقَ مَعَهُ الهَدْيَ مِنْ ذِي الحُلَيْفَةِ، وَبَدَأَ رَسُولُ اللَّهِ جفَأَهَلَّ بِالعُمْرَةِ ثُمَّ أَهَلَّ بِالحَجِّ، فَتَمَتَّعَ النَّاسُ مَعَ النَّبِيِّ جبِالعُمْرَةِ إِلَى الحَجِّ، فَكَانَ مِنَ النَّاسِ مَنْ أَهْدَى، فَسَاقَ الهَدْيَ وَمِنْهُمْ مَنْ لَمْ يُهْدِ، فَلَمَّا قَدِمَ النَّبِيُّ جمَكَّةَ قَالَ: لِلنَّاسِ «مَنْ كَانَ مِنْكُمْ أَهْدَى، فَإِنَّهُ لاَ يَحِلُّ لِشَيْءٍ حَرُمَ مِنْهُ، حَتَّى يَقْضِيَ حَجَّهُ، وَمَنْ لَمْ يَكُنْ مِنْكُمْ أَهْدَى، فَلْيَطُفْ بِالْبَيْتِ وَبِالصَّفَا وَالمَرْوَةِ، وَلْيُقَصِّرْ وَلْيَحْلِلْ، ثُمَّ لِيُهِلَّ بِالحَجِّ، فَمَنْ لَمْ يَجِدْ هَدْيًا، فَلْيَصُمْ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ فِي الحَجِّ وَسَبْعَةً إِذَا رَجَعَ إِلَى أَهْلِهِ» [رواه البخاری: ۱۶٩۱].

۸۳٩- از ابن عمربروایت است که گفت: در حجة الوداع پیامبر خدا جعمره و حج را با هم اداء کردند، و با خود (هدی) داشتند، و (هدی) را از (ذو الحلیفه) با خود برده بودند، و اول نیت عمره و بعد از آن، نیت حج کردند.

و مردم با پیامبر خدا جعمرۀ و بعد از آن حج کردند، بعضی از مردم (هدی) را با خود برده بودند، و عدۀ دیگری (هدی) نبرده بودند.

هنگامی که پیامبر خدا جبه مکه آمدند، برای مردم گفتند: «کسی که از شما (هدی) با خود دارد، نباید تا وقتی که حج را کاملا اداء نمی‌کند، چیزی را که بر وی حرام بود، برای خود حلال سازد».

«و کسی که از شما (هدی) با خود ندارد، به خانه (کعبه) طواف کند، و بین صفا و مروه سعی نماید، موی خود را کوتاه نماید و خود را حلال سازد، بعد از آن برای ادای حج نیت کند».

«و کسی که (هدی) برایش میسر نیست، سه روز در حج، و هفت روز بعد از بازگشتن بسوی اهل خود، روزه بگیرد» [۱٧٩].

[۱٧٩] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) کسی که بر وی (هدی) تمتع لازم شده است، و قدرت به خریدن آن را ندرد، باید ده روز روزه بگیرد، سه روز در حج، و هفت روز بعد از بازگشتن از حج، و یا بازگشتن به خانوادۀ خود، و سه روزی را که باید در حج روزه بگیرد، روز هفتم، هشتم، و نهم ذو الحجه است. ۲) مراد از بازگشتن بسوی اهل در نزد احناف، بازگشتن از حج است، بنابراین می‌تواند این هفت روز را حتی در مکۀ مکرمه روزه بگیرد، و مراد از آن در نزد اما شافعی/بازگشتن به فامیل و خانوادۀ خود است، بنابراین تا وقت که نزد فامیلش بر نگشته است، روزه گرفتن این هفت روز برایش روا نیست، مگر آنکه در مکه و یا در جای دیگری نیت اقامت نماید، که در این صورت روزه گرفتن در جای اقامتش برایش روا است.