فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد سوم

فهرست کتاب

۱٠- باب: لاَ یَتَقَدَّمَنَّ رَمَضَانَ بِصَوْمِ یَومٍ وَلاَ یَوْمَیْنِ
باب [۱٠]: نباید یک و یا دو روز پیش از رمضان روزه گرفت

۱٠- باب: لاَ یَتَقَدَّمَنَّ رَمَضَانَ بِصَوْمِ یَومٍ وَلاَ یَوْمَیْنِ
باب [۱٠]: نباید یک و یا دو روز پیش از رمضان روزه گرفت

٩۳۲- عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ س، عَنِ النَّبِيِّ ج، قَالَ: «لاَ يَتَقَدَّمَنَّ أَحَدُكُمْ رَمَضَانَ بِصَوْمِ يَوْمٍ أَوْ يَوْمَيْنِ، إِلَّا أَنْ يَكُونَ رَجُلٌ كَانَ يَصُومُ صَوْمَهُ، فَلْيَصُمْ ذَلِكَ اليَوْمَ» [رواه البخاری: ۱٩۱۴].

٩۳۲- از ابو هریرهساز پیامبر خدا جروایت است که فرمودند:

«هیچ کس از شما نباید یک روز و یا دو روز پیش از رمضان روزه بگیرد، مگر کسی باشد که روز‌های را روزه بگیرد که آن روز مصادف به روز روزه گرفتنش باشد، چنین شخصی این روز را روزه بگیرد» [۲۸۴].

[۲۸۴] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) حکمت از نهی روزه گرفتن یک روز و یا دو روز پیش از رمضان به نیت رمضان برحذر داشتن مسلمانان ازعمل نصاری است که در امور دین غلو کرده و به اساس رأی فاسد خود، در عباداتی که بر آن‌ها فرض گردیده بود، زیادت به عمل می‌آورند. ۲) مراد از مصادف بودن به روز روزه گرفتن آن است که مثلاً: شخصی همیشه روز دو شنبه را روزه می‌گیرد، و اگر روز شک در روز دو شنبه واقع می‌شود، روزه گرفتن این روز برای چنین شخصی روا است. ۳) در روزه گرفتن روز شک بین علماء اختلاف است، امام شافعی و سعید بن مسیب، و نخعی رحمهم الله با استناد به ظاهر این حدیث می‌گویند: روزه گرفتن روز شک، جز برای کسی که روزه گرفتن این روز در روز روزه‌اش واقع گردد، روا نیست. و بعضی از علماء و از آن جمله امام ابو حنیفه و امام احمد و اسحاق رحمهم الله، و از صحابه عائشهلمی‌گویند: روزه گرفتن این روز به نیت نفل روا است، و از عائشهلروایت است که گفت: «اینکه در شعبان یک روز را روزه بگیرم بهتر از آن میدانم که یک روز از روزۀ رمضان را بخورم»، و دلیل‌شان حدیث عمران بن حصین است که پیامبر خدا جاز شخصی پرسیدند: «آیا اطراف شعبان را روزه گرفتی؟ گفت: نه، فرمودند: «بعد از رمضان دو روز روزه بگیر»، و امام اوزاعی/می‌گوید: مراد از (اطراف) شعبان که به لفظ (سرر) بر وزن خبر آمده است، آخر شعبان است.