فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد سوم

۴- باب: مَنْ لَمْ یَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالعَمَل بِهِ رَمَضَانَ
باب [۴]: کسی که دروغ، و عمل به آن را در رمضان ترک نکند

٩۲۵- عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ س، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «مَنْ لَمْ يَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالعَمَلَ بِهِ، فَلَيْسَ لِلَّهِ حَاجَةٌ فِي أَنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ» [رواه البخاری: ۱٩٠۳].

٩۲۵- از ابو هریرهسروایت است که گفت: پیامبر خدا جفرمودند:

«کسی که دروغ گفتن و عمل کردن به دروغ را ترک نکند، برای خدا حاجتی نیست که چنین شخصی خورد و نوش خود را ترک نماید» [۲٧٧].

[۲٧٧] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) اکثر علماء بر این نظر اند که غیبت و دروغ سبب فساد روزه نمی‌گردد، گرچه سبب نقص کمال آن می‌شود، ولی عدۀ از علماء از آن جمله ثوری، مجاهد و ابو عبیدۀ سلمانی بر این نظر اند که این دو خصلت یعنی: غیبت و دروغ سبب فساد روزه می‌گردد. ۲) گرچه ظاهر حدیث دلالت بر این دارد که اگر کسی دروغ می‌گوید، لازم نیست که روزه بگیرد، یعنی: کسی که دروغ می‌گوید، نباید روزه بگیرد، ولی علماء گفته‌اند که این اسلوب بیان، جهت برحذر داشتن روزه‌دار از دروغ گفتن است، نه امر کردن به روزه نگرفتن در این حالت، و این مانند آن است که اگر کسی شراب می‌خورد، برایش بگوئیم که: گوشت خوک هم بخور، که البته قصد ما تشویق کردن وی به خوردن گوشت خوک نیست، بلکه برحذر داشتن وی از خوردن شراب است.