فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد سوم

فهرست کتاب

۲۴- باب: قَولِ النَّبِيِّ ج: «لَیْسَ مِنَ االبِّرِ الصَّوْمُ فِي السَّفَرِ
باب [۲۴]: این گفتۀ پیامبر خدا جکه: «روزه گرفتن در سفر کار پسندیدۀ نیست»

۲۴- باب: قَولِ النَّبِيِّ ج: «لَیْسَ مِنَ االبِّرِ الصَّوْمُ فِي السَّفَرِ
باب [۲۴]: این گفتۀ پیامبر خدا جکه: «روزه گرفتن در سفر کار پسندیدۀ نیست»

٩۴٧- عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بقَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ جفِي سَفَرٍ، فَرَأَى زِحَامًا وَرَجُلًا قَدْ ظُلِّلَ عَلَيْهِ، فَقَالَ: «مَا هَذَا؟»، فَقَالُوا: صَائِمٌ، فَقَالَ: «لَيْسَ مِنَ البِرِّ الصَّوْمُ فِي السَّفَرِ» [رواه البخاری: ۱٩۴۶].

٩۴٧- از جابر بن عبداللهبروایت است که گفت: در یکی از سفرها، پیامبر خداجدیدند که مردم ازدحام کرده‌اند.

پریسدند: «این را چه شده است»؟

گفتند: روزه‌دار است.

فرمودند: «روزه گرفتن در سفر کار پسندیدۀ نیست» [۲٩٩].

[۲٩٩] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) در سنن ترمذی از جابرسروایت است که این واقعه در سفر فتح مکه واقع شده بود. ۲) اهل ظاهر نظر به ظاهر این حدیث می‌گویند که روزه گرفتن در سفر منعقد نمی‌گردد، و روا نیست، زیرا پیامبر خدا جفرموده‌اند که: روزه گرفتن در سفر کار خوبی نیست، و چیزی که کار خوبی نباشد، کار بدی است، و کار بد مشروع نیست... ولی جمهور علماء می‌گویند که: روزه گرفتن در سفر جواز دارد، و طوری که در احادیث دیگری آمده است، شخص بین گرفتن و نگرفتن روزه مخیر است، و از این حدیث چنین جواب می‌دهند که: لفظ این حدیث متعلق به همین شخص است، و معنی حدیث نبوی شریف چنین است که: کار خوبی نیست که انسان تا این حد خود را به مشقت بیندازد، در حالی که خداوند متعال برایش اجازۀ روزه خوردن را داده است، و دلیل این تاویل این است که خود نبی کریم جدر شدت گرمی روزه گرفتند، و اگر روزه گرفتن در سفر کار خوبی نمی‌بود، به یقین که خودشان اولین کسی بودند که از این کار خود داری می‌کردند، و حدیث آتی (٩۴۸) دلیل دیگری برای ثبوت این مدعی است.