فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد سوم

۳۱- باب: الْوِصَالِ إِلَى السَّحَرِ
باب [۳۱]: استمرار روزه تا به سحر

٩۵۵- عَنْ أَبِي سَعِيدٍ س، أَنَّهُ سَمِعَ النَّبِيَّ ج، يَقُولُ: «لاَ تُوَاصِلُوا، فَأَيُّكُمْ إِذَا أَرَادَ أَنْ يُوَاصِلَ، فَلْيُوَاصِلْ حَتَّى السَّحَرِ» [رواه الخاری: ۱٩۶۳].

٩۵۵- از ابو سعیدسروایت است که از پیامبر خدا جشنیده است که فرمودند:

«روزۀ امروز را به روزۀ فردا وصل نکنید، و اگر کسی می‌خواهد روزه را وصل کند، فقط تا وقت سحر، به روزه گرفتن ادامه بدهد» [۳٠۸].

[۳٠۸] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) صوم وصال عبارت از آن است که شخص بدون آنکه افطار نماید، روز بعدی را با روز گذشته با هم وصل روزه بگیرد. ۲) طوری که در حدیث آتی می‌آید، پیامبر خدا جصوم وصال را منع کرده‌اند. ۳) بنا به قور اکثر علماء، صوم وصال از خصائص پیامبر خدا جاست و برای دیگر افراد امت مکروه تحریمی است، چنان‌چه خودشان بعد از عصر نماز می‌خواندند، و دیگران را از آن منع می‌کردند. ۴) بعضی از علماء بر این نظر اند که سبب منع کردن از صوم وصال، شفقت و ترحم بر امت است، نه آنکه چنین روزۀ در ذات خود حرام باشد، بنابراین اگر کسی قدرت و قوت داشته باشد، صوم وصال برایش روا است، چنان‌چه بعضی‌ها مانند عبدالله بن زبیر، ابن عامر و ابن وضاح رحمهم الله روزۀ وصال می‌گرفتند، ولی جمهور علماء می‌گویند: ثابت است که پیامبر خدا جاز آن منع کرده‌اند، و سبب منع هرچه که باشد، آن را از کراهت و تحریم خارج نمی‌سازد. ۵) وصال تا وقت سحر جواز دارد، گرچه سیاق حدیث دلالت بر آن دارد که عدم وصال به طور مطلق بهتراست.