فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد سوم

۵٩- باب: مَنْ قَلَّدَ القَلاَئِدَ بِیَدِهِ
باب [۵٩]: کسی که به دست خودش قلاده کرد

۸۴۱- عَن عَائِشَةَ ل:أَنَّهُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَبَّاسٍ بیَقَولُ: مَنْ أَهْدَى هَدْيًا حَرُمَ عَلَيْهِ مَا يَحْرُمُ عَلَى الحَاجِّ حَتَّى يُنْحَرَ هَدْيُهُ، قَالَتْ عَمْرَةُ: فَقَالَتْ عَائِشَةُ ل: لَيْسَ كَمَا قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ، «أَنَا فَتَلْتُ قَلاَئِدَ هَدْيِ رَسُولِ اللَّهِ جبِيَدَيَّ، ثُمَّ قَلَّدَهَا رَسُولُ اللَّهِ جبِيَدَيْهِ، ثُمَّ بَعَثَ بِهَا مَعَ أَبِي، فَلَمْ يَحْرُمْ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ جشَيْءٌ أَحَلَّهُ اللَّهُ لَهُ حَتَّى نُحِرَ الهَدْيُ» [رواه البخاری: ۱٧٠٠].

۸۴۱- از عائشهلروایت است که برایش خبر رسید که عبد الله بن عباسبمی‌گوید: کسی که (هدی) را فرستاده باشد، تا وقتی که هدیش ذبح نگردیده است، هر چیزی که بر حجاج حرام است بر وی حرام می‌باشد.

عائشهلگفت: این طور که او می‌گوید نیست، من با دست‌های قلاده شتران (هدی) پیامبر خدا جرا بافتم، و پیامبر خدا جبا دست‌های خود آن‌ها را بگردن شتران بستند، و هیچ چیزی را که خداوند برای پیامبر خدا جحلال ساخته بود، تا هنگام ذبح شتران، بر ایشان حرام نگردید [۱۸۳].

[۱۸۳] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: این و اقعۀ را که عائشهلروایت می‌کند، در حجی واقع گریده بود که ابو بکرسامیر حج بود، و خود پیامبر خدا جدر این سال به حج نرفته بودند، و خلاصۀ آنچه که در این حدیث آمده است که: اگر کسی که خودش به حج نرفته، و (هدی) می‌فرستد، در نزد ابن عباس و بعضی از علمای دیگر، مانند کسی است که به حج رفته است، یعنی تا وقتی که هدیش در (منی) ذبح نگریده است، در احرام شمرده می‌شود، و نباید خود را حلال سازد، ولی جمهور صحابه و فقهای دیگر، و از آن جملۀ أم المؤمنین عائشهلبه این نظر اند که چنین شخصی به هیچ وجه محرم شمرده نمی‌شود، و همۀ آنچه که برایش حلال بود، بعد از فرستادن (هدی) نیز حلال باقی می‌ماند، و بدون شک عمل پیامبر خدا جمؤید نظر جمهور است.