ترجمه فارسی اللؤلؤ والمرجان فیما اتفق علیه الشیخان - جلد اول

باب ۱۷: آداب نشستن براى قضاى حاجت

۱۴۸- حدیث: «أَبِی أَیُّوبَ الأَنْصَارِیِّ أَنَّ النَّبِیَّ جقَالَ: إِذَا أَتَیْتمُ الْغَائِطَ فَلاَ تَسْتَقْبِلُوا الْقِبْلَةَ وَلاَ تَسْتَدْبِرُوهَا، وَلكِنْ شَرِّقُوا أَوْ غَرِّبُوا قَالَ أَبُو أَیُّوبَ: فَقَدِمْنَا الشَّأْمَ فَوَجَدْنَا مَرَاحِیضَ بُنِیَتْ قِبَلَ الْقِبْلَةِ، فَنَنْحَرِفُ وَنَسْتَغْفِرُ اللهَ تَعَالَى» [۱۷۰].

یعنی: «ابوایوب انصارى گوید: پیغمبر جفرمود: به هنگام قضاى حاجت رو به قبله یا پشت به قبله ننشینید، بلکه رو به شرق یا غرب بنشینید، ابو ایوب گوید: به شام رفتیم دیدیم که توالت‌ها در آنجا رو به قبله ساخته شده‌اند، ما از وارد شدن به آن‌ها به شدت ناراحت بودیم، و از خداوند متعال مى‌خواستیم ما را از ارتکاب این عمل اجبارى مورد عفو قرار دهد».

«مراحض: جمع مرحاض، توالت است. فنحرف عنها: قلباً از آن انزجار داشتیم».

۱۴۹- حدیث: «عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ، أَنَّهُ كَانَ یَقولُ: إِنَّ نَاسًا یَقُولُونَ إِذَا قَعَدْتَ عَلَى حَاجَتِكَ فَلاَ تَسْتَقْبِلِ الْقِبْلَةَ وَلاَ بَیْتَ الْمَقْدِسِ، فَقَالَ عَبْدُ اللهِ بْنُ عُمَرَ لَقَدِ ارْتَقَیْتُ یَوْمًا عَلَى ظَهْرِ بَیْتٍ لَنَا، فَرَأَیْتُ رسُولَ اللهِ جعَلَى لَبِنَتَیْنِ مُسْتَقْبِلاً بَیْتَ الْمَقْدِسِ لِحَاجَتِهِ» [۱۷۱].

یعنی: «عبدالله بن عمر گوید: بعضى از مردم مى‌گفتند: هرگاه براى قضاى حاجت نشستید، نباید رو به قبله و رو به بیت المقدّس بنشینید، ولى عبدالله بن عمر گوید: روزى بر بالاى بام خودمان رفته بودم دیدم پیغمبر جبراى قضاى حاجت دو آجر را زیر پاهایش قرار داده و رو به بیت المقدّس نشسته است».

۱۵۰- حدیث: «عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ، قَالَ ارْتَقَیْتُ فَوْقَ ظَهْرِ بَیْتِ حَفْصَةَ لِبَعضِ حَاجَتِی فَرَأَیْتُ رَسُولَ اللهِ جیَقْضِی حَاجَتَهُ مُسْتَدْبِرَ الْقِبْلَةِ مُسْتَقْبِلَ الشَّامِ» [۱۷۲].

یعنی: «عبدالله بن عمر گوید: براى انجام دادن کارى از بام خانه حفصه بالا رفتم، دیدم که پیغمبر جپشت به قبله و رو به بیت المقدّس براى قضاى حاجت نشسته است». (در مورد چگونگى نشستن براى قضاى حاجت علماء و فقهاى اسلامى با هم اختلاف فراوانى دارند، به نظر امام شافعى در صحرا و فضاى باز پشت کردن و یا رو کردن به قبله حرام است ولى در ساختمان و یا باغ و یا قراردادن پرده و فاصله‌اى در بین قبله، رو کردن یا پشت کردن به آن بلا مانع است).

[۱۷۰]- أخرجه البخاری فی: ۸ كتاب الصلاة: ۲۹ باب قبلة أهل المدینة وأهل الشام والمشرق. [۱۷۱]- أخرجه البخاری فی: ۴ كتاب الوضوء: ۱۲ باب من تبرز على لبنتین. [۱۷۲]- أخرجه البخاری فی: ۴ كتاب الوضوء: ۱۴ باب التبرز فی البیوت.