باب ۵: خبر دادن نماز کسوف، به مردم با گفتن جمله (الصلاة جامعة) با صداى بلند مى‌باشد
۵۲۶- حدیث: «عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ قَالَ: لَمَّا كَسَفَتِ الشَّمْسُ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللهِ ج، نُودِیَ: إِنَّ الصَّلاَةَ جَامِعَةٌ، فَرَكَعَ النَّبِیُّ جرَكْعَتَیْنِ فِی سَجْدَةٍ، ثُمَّ قَامَ فَرَكَعَ رَكْعَتَیْنِ فِی سَجْدَةٍ، ثُمَّ جَلَسَ، ثُمَّ جُلِّیَ عَنِ الشَّمْسِ قَالَ: وَقَالَتْ عَائِشَةُ: مَا سَجَدْتُ سُجُودًا قَطُّ كَانَ أَطْوَلَ مِنْهَا» [۵۷۴].
یعنی: «عبدالله بن عمرو بن عاص گوید: وقتى که درزمان پیغمبر جخورشید کسوف کرد با صداى بلند به مردم اعلام گردید انّ الصّلاة جامعة (یعنى نماز مردم را در مسجد جمع مى‌نماید یااین نماز به صورت جماعت برگزار مى‌گردد) بعد از شروع نماز، پیغمبر جدو رکوع را در یک رکعت به جاى آورد و به سجده رفت بعد از رکعت اوّل بلند شد، و دو رکوع را در رکعت (دوم) نیز به جاى آورد و به سجده رفت سپس پیغمبر جنشست در این اثنا خورشید از کسوف بیرون آمد عبدالله بن عمرو بن عاص گوید: عایشه گفت: من هرگز سجده طولانى‌تر از این سجده ندیده بودم».
۵۲۷- حدیث: «أَبِی مَسْعُودٍ قَالَ: قَالَ النَّبِیُّ ج: إِنَّ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لاَ یَنْكَسِفَانِ لِمَوْتِ أَحَدٍ مِنَ النَّاسِ، وَلكِنَّهُمَا آیَتَانِ مِنْ آیَاتِ اللهِ، فَإِذَا رَأَیْتُمُوهُمَا فَقُومُوا فَصَلُّوا» [۵۷۵].
یعنی: «ابن مسعود گوید: پیغمبر جفرمود: خورشید و ماه به خاطر مرگ هیچ کسى کسوف نمى‌کنند، ولى آن‌ها دو مخلوق و دو نشانه از نشانه‌هاى قدرت و عظمت الهى هستند، هر وقت آن‌ها را در حال کسوف دیدید بلند شوید و نماز بخوانید».
۵۲۸- حدیث: «أَبِی مُوسَى قَالَ: خَسَفَتِ الشَّمْسُ، فَقَامَ النَّبِیُّ جفَزِعًا، یَخْشَى أَنْ تَكُونَ السَّاعَةُ؛ فَأَتَى الْمَسْجِدَ فَصَلّى بِأَطْوَلِ قِیَامٍ وَرُكُوعٍ وَسُجُودٍ رَأَیْتُهُ قَطُّ یَفْعَلُهُ، وَقَالَ: هذِهِ الآیَاتُ الَّتِی یُرْسِلُ اللهُ، لاَ تَكُونُ لِمَوْتِ أَحَدٍ وَلاَ لِحَیَاتِهِ، وَلكِنْ یُخَوِّفُ اللهُ بِهِ عِبَادَهُ، فَإِذَا رَأَیْتُمْ شَیْئًا مِنْ ذلِكَ فَافْزَعُوا إِلَى ذِكْرِ اللهِ وَدُعَائِهِ وِاسْتِغْفَارِهِ» [۵۷۶].
یعنی: «ابوموسى گوید: خورشید کسوف کرد پیغمبر جبا پریشان حالى، بلند شد مى‌ترسید که قیامت برپا شود، به مسجد آمد و نماز را با طولانى‌ترین قیام و رکوع و سجودى که تا آن وقت هرگز نظیر آن‌ها را ندیده بودیم خواند، سپس فرمود: این‌ها آیات و معجزاتى هستند که خداوند آن‌ها را به مردم نشان مى‌دهد و مرگ و تولد کسى در این مسائل دخالتى ندارد، ولى خداوند بندگانش را به وسیله این معجزات تهدید مى‌نماید هر وقت، نشانه و معجزه‌اى از این نشانه‌ها را مشاهد نمودید، به ذکر و عبات خدا و دعا و طلب مغفرت از او پناه ببرید».
۵۲۹- حدیث: «ابْنِ عُمَرَ، أَنَّهُ كَانَ یُخْبِرُ عَنِ النَّبِیِّ ج: إِنَّ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لاَ یَخْسِفَانِ لِمَوْتِ أَحَدٍ وَلاَ لِحَیَاتِهِ، وَلكِنَّهُمَا آیَتَانِ مِنْ آیَاتِ اللهِ، فَإِذَا رَأَیْتُمُوهُمَا فَصَلُّوا» [۵۷۷].
یعنی: «ابن عمر از قول پیغمبر جخبر مى‌دهد که پیغمبر جفرمود: خورشید و ماه به خاطر مرگ و تولد کسى کسوف نمى‌کنند ولى آن‌ها دو آیت و معجزه خدایى هستند وقتى که کسوف آن‌ها را مشاهده کردید نماز بخوانید.
۵۳۰- حدیث: «الْمُغِیرَةِ بْنِ شُعْبَةَ، قَالَ: كَسَفَتِ الشَّمْسِ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللهِ جیَوْمَ مَاتَ إِبْرَاهِیمُ؛ فَقَالَ النَّاسُ: كَسَفَتِ الشَّمْسُ لِمَوْتِ إِبْرَاهِیمَ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ ج: إِنَّ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لاَ یَنْكَسِفَانِ لِمَوْتِ أَحَدٍ وَلاَ لِحَیَاتِهِ، فَإِذَا رَأَیْتُمْ فَصَلُّوا وَادْعُوا اللهَ» [۵۷۸].
یعنی: «مغیره بن شعبه گوید: در زمان حیات پیغمبر جروزى که ابراهیم فرزند پیغمبر جفوت کرد خورشید نیز گرفتگى پیدا کرد، مردم گفتند: خورشید به خاطر مرگ ابراهیم کسوف کرده است، امّا پیغمبر جفرمود: خورشید و ماه به خاطر مرگ یا تولد کسى گرفتگى پیدا نمى‌کنند و هر وقت دیدید آن‌ها کسوف کرده‌اند نماز بخوانید و به خدا پناه ببرید».
وصلّى الله على سیِّدنا محمّد وعلى آله وأصحابه وأتباعه إلى یوم الدّین.
[۵۷۴]- أخرجه البخاری فی: ۱۶ كتاب الكسوف: ۸ باب طول السجود فی الكسوف. [۵۷۵]- أخرجه البخاری فی: ۱۶ كتاب الكسوف: ۱ باب الصلاة فی كسوف الشمس. [۵۷۶]- أخرجه البخاری فی: ۱۶ كتاب الكسوف: ۱۴ باب الذكر فی الكسوف. [۵۷۷]- أخرجه البخاری فی: ۱۶ كتاب الكسوف: ۱ باب الصلاة فی كسوف الشمس. [۵۷۸]- أخرجه البخاری فی: ۱۶ كتاب صلاة الكسوف: ۱ باب الصلاة فی كسوف الشمس.