باب ۱۱: واجب بودن خواندن فاتحه در تمام رکعات نماز و کسى که فاتحه را خوب نداند و امکان فرا گرفتن آن را هم نداشته باشد به جاى آن هر مقدار آیات دیگرى از قرآن که برایش ممکن باشد مى‌خواند
۲۲۲- حدیث: «عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ جقَالَ: لاَ صَلاَة لِمَنْ لَمْ یَقْرَأْ بِفَاتِحَةِ الْكِتَابِ» [۲۵۴].
یعنی: «عباده بن صامت گوید: پیغمبر جفرمود: نماز کسى که سوره فاتحه را در آن نخواند نماز نیست».
۲۲۳- حدیث: «أَبِی هُرَیْرَةَس، قَالَ: فِی كُلِّ صَلاَةٍ یُقْرَأُ، فَمَا أَسْمَعَنَا رَسُولُ اللهِ جأَسْمَعْنَاكُمْ، وَمَا أَخْفَى عَنَّا أَخْفَیْنَا عَنْكُمْ، وَإِنْ لَمْ تَزدْ عَلى أُمِّ الْقُرْآن أَجْزَأَتْ، وَإِنْ زِدْتَ فَهُوَ خَیْرٌ» [۲۵۵].
یعنی: «ابوهریره گوید: در تمام نمازها (علاوه بر سوره فاتحه) آیات دیگرى از قرآن خوانده مى‌شد در جاهایى که پیغمبر جقرآن را با صداى بلند مى‌خواند، ما هم در آن جاها براى شما با صداى بلند قرآن مى‌خوانیم، و در رکعت‌ها و جاهایى که پیغمبر جقرآن را با صداى آهسته مى‌خواند ما هم آن را آهسته مى‌خوانیم، اگر جز سوره حمد آیه دیگرى خوانده نشود باز نماز صحیح است، البتّه اگر آیه‌هاى بیشترى خوانده شود ثوابش بیشتر است».
۲۲۴- حدیث: «أَبِی هُرَیْرَةَ، أَنَّ النَّبِیَّ جدَخَلَ الْمَسْجِدَ؛ فَدَخَلَ رَجُلٌ فَصَلَّى، ثُمَّ جَاءَ فَسَلَّمَ عَلَى النَبِیِّ ج، فَرَدَّ النَّبِیُّ جعَلَیْهِ السَّلاَمَ؛ فَقَالَ: ارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ فَصَلَّى، ثُمَّ جَاءَ فَسَلَّمَ عَلَى النَّبِیِّ ج؛ فَقَالَ: ارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ ثَلاَثًا فَقَالَ: وَالَّذِی بَعَثَكَ بِالْحَقِّ مَا أُحْسِنُ غَیْرَهُ، فَعَلِّمْنِی قَالَ: إِذَا قُمْتَ إِلَى الصَّلاَةِ فكَبِّرْ ثُمَّ اقْرَأْ مَا تَیَسَّرَ مَعَكَ مِنَ الْقُرْآنِ، ثُمَّ ارْكَعْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ رَاكِعًا، ثُمَّ ارْفَعْ حَتَّى تَعْتَدِلَ قَائِمًا، ثُمَّ اسْجُدْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ سَاجِدًا، ثُمَّ ارْفَعْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ جَالِسًا، ثُمَّ اسْجُدْ حَتَّى تَطْمَئنَّ سَاجِدًا، ثُمَّ افْعَلْ ذَلِكَ فِی صَلاَتِكَ كُلِّهَا» [۲۵۶].
یعنی: «ابوهریره گوید: پیغمبر جوارد مسجد شد و یک نفر هم به مسجد آمد و نماز خواند، سپس جلو آمد و به پیغمبر جسلام کرد، پیغمبر جبه او جواب داد و فرمود: «برگرد نمازت را بخوان چون تو نماز نخواندى و این نماز نیست»، آن مرد رفت و برگشت باز پیغمبر جفرمود: «این نماز نیست»، و تا سه بار رفت و برگشت و پیغمبر فرمود: «این نماز نیست»، تا اینکه آن مرد گفت قسم به کسى که شما را به حق فرستاده است چیزى از این بهتر از این نمى‌دانم، نماز را به من یاد بده! پیغمبر جفرمود: هرگاه براى نماز بلند شدى تکبیر بگو، سپس آنچه برایت از قرآن ممکن است بخوان، آنگاه رکوع را به جا آور تا اینکه در هنگام رکوع بدنت بى حرکت مى‌گردد، سپس از رکوع بلند شو تا اینکه قدّت راسـت و بى‌حرکت مى‌شود، آنگاه به سجده برو تا اینکه در حالت سجده بى‌حرکت مى‌شوى سپس سرت را از سجده بردار تا اینکه به حالت نشسته آرام مى‌گیرى و بعد از آن سجده دوم را به جا آور تا اینکه بى‌حرکت مى‌شوى، و این عملیات را در تمام رکعت‌هاى نمازت انجام بده».
[۲۵۴]- أخرجه البخاری فی: كتاب الأذان: ۹۵ باب وجوب القراءة للإمام والمأموم فی الصلوات كلها. [۲۵۵]- أخرجه البخاری فی: ۱۰ كتاب الأذان: ۱۰۴ باب القراءة فی الفجر. [۲۵۶]- أخرجه البخاری فی: ۱۰ كتاب الأذان: ۱۲۲ باب أمر النبی جالذی لا یتم ركوعه بالإعادة.