باب ۲۱: درباره صدقه کردن اجرت کار و اینکه نباید به هیچ وجه صدقه کم را بى‌ارزش دانست
۵۹۸- حدیث: «أَبِی مَسْعُودٍ قَالَ: لَمَّا أُمِرْنَا بِالصَّدَقَةِ كُنَّا نَتَحَامَلُ؛ فَجَاءَ أَبُو عَقِیلٍ بِنِصْفِ صَاعٍ، وَجَاءَ إِنْسَانٌ بِأَكْثَرَ مِنْهُ؛ فَقَالَ الْمُنَافِقُونَ: إِنَّ اللهَ لَغَنِیٌّ عَنْ صَدَقَةِ هذَا، وَمَا فَعَلَ هذَا الآخَرُ إِلاَّ رِئَاءً فَنَزَلَتْ ﴿ٱلَّذِينَ يَلۡمِزُونَ ٱلۡمُطَّوِّعِينَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ وَٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهۡدَهُمۡ..........﴾[التوبة: ۷۹]» [۶۵۲].
یعنی: «ابن مسعود گوید: وقتى که به ما دستور داده شد که صدقه بدهیم ما مى‌رفتیم براى هم با اجرت کار مى‌کردیم و حمّالى مى‌نمودیم و اجرت آن را مى‌بخشیدیم، روزى ابوعلقمه نصف صاع و نفر دیگر بیشتر از نصف صاع را به عنوان صدقه پیش پیغمبر جآوردند، منافقان به عنوان تمسخر گفتند: خدا چه نیازى به نصف صاع این مرد فقیر دارد و این یکى هم که بیشتر از او بخشیده است به خاطر ریا است».
در این مورد آیه ۷۹ سوره توبه نازل شد: (کسانى که صدقه و بخشش مسلمانانى را که با طیب خاطر و از روى اخلاص مى‌دهند و یا صدقه کسانى را که جز حق الزّحمه کارشان چیز دیگرى ندارند و این حق الزّحمه را مى‌بخشند، به مسخره مى‌گیرند و آن‌ها را بى‌ارزش جلوه مى‌دهند، عذاب الیم در انتظارشان مى‌باشد).
[۶۵۲]- أخرجه البخاری فی: ۶۵ كتاب التفسیر: ۹ سورة التوبة: ۱۱ باب قوله ﴿ٱلَّذِينَ يَلۡمِزُونَ ٱلۡمُطَّوِّعِينَ﴾.