کمال نماز از روی کم و کیف:
باید دانست که حد کاملتر که کاملاً فایدۀ نماز را در بر داشته باشد، بیش از حد، لازم است، به دو جهت: یکی به اعتبار کم، دوم به اعتبار کیف.
هدف از کیف اذکار و هیأتها و مؤاخذهای است که انسان خود را به آن، پایبند مینماید، و بگونهای نماز بخواند که خداوند او را ببیند، و در نماز به حدیث النفس مشغول نگردد، و از هیأتهای مکروه اجتناب ورزد، و امثال آن.
و به اعتبار کم نمازهای نفلی است که مردم آنها را میخوانند و بحث آنها در آینده انشاء الله خواهد آمد.
اصل در اذکار، حدیث حضرت علی س است فی الجملۀ، و احادیث ابی هریره، عایشه، جبیر بن مطعم، و ابن عمر و غیره میباشند که در استفتاح میآیند، و احادیث عایشه ابن مسعود، ابوهریره، ثوبان و کعب بن عجره ش هستند که در مواضع مختلف میآیند و احادیث دیگران که با تفصیل آنها را، ذکر خواهیم نمود.
و اصل در هیأتها، حدیث ابی حمید ساعدی است که آن را در جمع ده نفری اصحاب، ذکر فرمود و همه، آن را تسلیم نمودند، و حدیث عایشه و وایل بن حجر است فی الجمله و حدیث ابن عمر در باب رفع الیدین و احادیث دیگر که آنها را ذکر خواهیم نمود.