حجة الله البالغه - جلد دوم

تلاش فرزند باید به طریق مشروع قرار گیرد:

من می‌گویم: اهل جاهلیت به چند طریق در تلاش فرزند قرار می‌گرفتند که قوانین شرع آن‌ها را تصحیح و تأیید ننمود، برخی از آن‌ها را حضرت عایشه لبیان فرموده است، پس وقتی که رسول خدا جمبعوث گردید این در، را مسدود فرمود، و زانی را خایب و خاسر قرار داد، و این از آنجاست که از مصالح ضروریه که بقای بنی نوع انسان بدون آن امکان ندارد، این است که زن مختص به شوهرش باشد تا دروازه ازدحام بر موطوءه کلاً مسدود گردد، مقتضای آن این بود که هر کسی که برخلاف این روش درست، قدم بردارد، و بدون این اختصاص در پی تلاش فرزند قرار گیرد، بینیش به خاک مالیده شود و این حرکتش نکوهش گردد و بر تلاش چنین امر، زجر و توبیخ شود، به این هدف رسول خدا جاشاره نموده فرمود: «لِلْعَاهِرِ الْحَجَرُ» در صورتی که حجر به معنی خیبت و خسران گرفته شود، چنان‌که می‌گویند که: دستش به خاک بیفتد.

و نیز وقتی که حقوق باهم مزاحم می‌شوند، و هریکی برای خود ادعا می‌نمایند، واجب است که کسی ترجیح داده شود که متمسک به حجتی باشد که ظاهر و در نزد همه مردم قابل شنیدن و سماع باشد، و آن کسی که به چنین چیزی تمسک جوید که جز ملامت بر او چیز دیگری عایدش نمی‌گردد، و دَرِ حدزدن را بر او می‌گشاید، یا اعتراف می‌نماید که در این امر، برخلاف فرمان خداوند راه رفته است، و بازهم امر خفی و پنهانی باشد که به جز از قول او معلوم نگردد، سزاوار است که این شخص مطرود گردد و سخنش نادیده گرفته شود.

رسول خدا جمثل همین معنی را در نظر گرفته در داستان لعان فرمود: «إن كذبت عليه فهو أبعد لك». «که اگر علیه زن دروغ گفته‌ای، برگشت مهر، به تو بعیدتر است» و نیز به این اشاره است در این قول او ج: «وللعاهر الحجر» این در صورتی است که حجر به معنی سنگسار باشد.