حقیقت انفاق و امساک:
رسول خدا جفرمود: «مَثَلُ الْبَخِيلِ وَالْمُتَصَدِّقِ كَمَثَلِ رَجُلَيْنِ عَلَيْهِمَا جُنَّتَانِ». الحدیث، «که مثال بخیل و صدقه‌دهنده مانند دو مرداند که بر آن‌ها دو اسپر قرار دارد».
می‌گویم: در این اشاره‌ای به حقیقت انفاق و امساک و روح آن‌ها شده است، زیرا هرگاه مقتضیات انفاق، انسان را احاطه نمایند، و بخواهد آن را انجام دهد به آن موفق می‌شود، پس اگر آن کس سخاوت نفس داشته باشد انشراح روحانی و یورش بر مال به او دست می‌دهد، و مال در جلوی او ذلیل و حقیر قرار گرفته زدودن آن برای او آسان می‌باشد، بلکه با زدودن آن راحت شده نفس سردی می‌کشد، این خصلت، عمده‌ترین چیزی است در طرد نمودن نفس ارتباطات خود با هیأت‌های خسیس حیوانی را که در کالبد او جای گرفته‌اند، و اگر بخیل باشد نفسش در حبّ مال فرو می‌رود، و آن مال در جلو چشم‌هایش آراسته می‌شود، و بر قلب او تسلط پیدا می‌کند و نمی‌تواند از آن رهایی بیابد، این خصلت در چسبیدن به هیأت‌های پست، و سرگرم‌شدن به آن‌ها، عمده‌ترین وسیله‌ای است، از این تحقیق مناسب است که به معنی قول رسول خدا جکه فرمود: «لا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ خِبٌّ وَلاَ بِخَيْلٌ وَلاَ مَنَّانٌ» «که سخن چین و بخیل و منت‌گذار به جنت نمی‌روند».