حجة الله البالغه - جلد دوم

کیفیت نزول وحی:

گفته شد یا رسول الله وحی پیش تو چگونه می‌آید؟ فرمود: «أَحْيَانًا يَأْتِينِى مِثْلَ صَلْصَلَةِ الْجَرَسِ -وَهُوَ أَشَدُّهُ عَلَىَّ- فَيُفْصَمُ عَنِّى وَقَدْ وَعَيْتُ عَنْهُ مَا قَالَ، وَأَحْيَانًا يَتَمَثَّلُ لِىَ الْمَلَكُ رَجُلاً فَيُكَلِّمُنِى فَأَعِى مَا يَقُولُ».«گاهی مانند صدای زنگوله می‌آید، این بر من سخت‌تر است، پس از من جدا می‌شود در حالی که از بر کرده‌ام آنچه گفته است، و گاهی فرشته به صورت مردی پیش من می‌آید و با من صحبت می‌کند، پس آنچه می‌گوید از بر می‌کنم».

من می‌گویم: حقیقت صلصۀ این است که هرگاه تأثیر قوی با حواس تصادف نماید حواس مشوش می‌گردند، تشویش نیروی بینایی است که رنگ‌های گوناگونی مانند سرخی، زردی و سبزی مشاهد گردد، و تشویش نیروی شنوایی این است که صداهای مبهم مانند طنین، صلصۀ و همهمه شنیده شود، پس از اتمام، اثر علم حاصل گردد.

اما متمثل‌شدن: پس آن در جایی است که بعضی از احکام عالم مثال و عالم شهادت باهم جمع گردند، از اینجاست که بعضی ملایکه را می‌بینند و بعضی دیگر آن‌ها را نمی‌بینند.