نماز خوف به چند وجه خوانده میشود:
از جمله عذرها یکی خوف میباشد، رسول خدا جنماز خوف را به چند صورت خوانده است، از آن جمله این که قوم را بر دو صف ترتیب داد و به آنان نماز خواند، پس وقتی که او به سجده رفت یک صفی همراه با او دو سجده به جا آورد، و صف دیگر در حراست قرار گرفت، پس وقتی که به رکعت دوم برخاستند صفی دیگر که در حراست قرار گرفته بود، سجده به جا آورد، سپس به آنها ملحق شد، و در رکعت دوم، صف دوم نخست همراه با او سجده کردند و صف اول در حراست قرار گرفت، و وقتی او در قعده نشست، صف اول سجده به جا آوردند، تشهد و سلام با هردو صف انجام گرفت، ولی این کیفیت از نماز، زمانی متحقق میشود که دشمن در جهت قبله قرار گرفته باشد.
از آن جمله است که دو بار با هر گروهی یک بار نماز خواند، و این هم زمانی میشود که دشمن در جهت غیر قبله باشد، و توزیع دو رکعت بر آنها پریشان کن باشد، و همه به صورت دست جمعی نتوانند کیفیت نماز را احاطه نمایند.
از آن جمله است: این که گروهی در جهت دشمن قرار گرفته با گروهی دیگر یک رکعت نماز خواند، پس وقتی آنها برخاستند این گروه به جهت دشمن رفت، و گروهی دیگر که در جهت دشمن بود آمد و به آن حضرت جاقتدا نمود و با اینها رکعت دوم را خواند، پس وقتی او به قعده نشست، این بلند شد و رکعت دوم را خوانده به آن حضرت جپیوستند، و با هردو گروه سلام گفت، و این کیفیت زمانی به وقوع میپیوندد که دشمن در جهت قبله نباشد، و توزیع دو رکعت بر آنان پریشان کن نباشد.
از آنجمله است: این که با یک گروه نماز را اقامه نموده گروهی دیگر در برابر دشمن قرار گرفت، پس یک رکعت با این گروه خواند و اینها به سوی دشمن رفتند و بجای کسانی قرار گرفتند که نماز نخوانده بودند، و آنها آمده با آنها رکعت دوم را خواند، سپس هر گروهی جداگانه نماز خود را به اتمام رسانید.
از آن جمله این است که هر گروهی با وضع که ممکن باشد نماز خودش را چه در حال سواری یا پیاده بخواند، به هر جهتی که بتوانند چه به قبله یا غیر قبله، چنانکه در روایات حضرت عبدالله بن عمر س آمده است، و این زمانی است که خوف بسیار شدید باشد، یا جنگ تن به تن پیش بیاید.
خلاصه این که هر صورتی که از آن حضرت جمروی است عمل بر آن جایز است، و هریکی صورتی را اختیار نماید که برای او آسانتر و موافق به مصلحت باشد.