حجة الله البالغه - جلد دوم

غلبۀ انگیزۀ الهی:

غلبۀ دیگر هست که از این بالاتر و کامل‌تر است و آنست غلبۀ انگیزۀ الهی که بر قلب انسان فرود می‌آید، پس مردم نمی‌توانند از موجب آن، خود داری کنند، و حقیقت این غلبه، فایض‌شدن علم الهی از بعضی معادن قدسی بر نیروی عملی است نه بر نیروی عقل.

تفصیل آن از این قرار است که نفسی که شباهت به نفوس انبیاء †داشته باشد، هرگاه آماده باشد، تا علم الهی بر آن فایض گردد اگر نیروی عقلی او بر نیروی عملیش پیشی گیرد، پس آن علم فایض شده، فراست و الهامی می‌گردد، و اگر نیروی عملی او بر نیروی عقلیش سبقت ببرد، آن علم فایض شده، عزم و اقبال یا نفرت و خودداری قرار می‌گیرد.