حجة الله البالغه - جلد دوم

نهی از آمیختن خرمای نارسیده با خرمای رسیده:

رسول خدا جاز آمیختن خرمای نارسیده با خرمای رسیده و آمیختن کشمش و خرما و آمیختن خرمای تازه با خرمای تازه رسیده نهی فرمود. من می‌گویم: فلسفۀ آن این است که نشه بنابه آمیختگی زودتر قبل از تغییر مزه سرایت خواهد کرد، پس نوشنده فکر می‌کند که هنوز نشه‌آور نیست و فی الواقع نشه‌آور قرار گرفته است.

رسول خدا جدر هنگام نوشیدن، سه بار تنفس می‌کرد، و می‌گفت: «إِنَّهُ أَرْوَى وَأَبْرَأُ وَأَمْرَأُ». «این سیراب‌کننده‌تر، برطرف‌کننده از درد تشنه و خوشگوارتر است». من می‌گویم: این حکم از آنجاست که هرگاه آب در معده به تدریج کم، کم وارد بشود طبیعت آن را به طرف نیازام‌تر صرف می‌کند، و اگر آب زیادی بر معده هجوم بیاورد، معده حیران می‌ماند که آن را کجا مصرف نماید، و اگر آب سرد در معده مردم سرد مزاج ریخته شود، برودت و سردی به او اصابت نموده نیرویش از برخورد مقدار کثیر ضعیف خواهد شد، برخلاف آن صورت که به تدریج آب در معده وارد شود، و اگر در معده مردم گرم مزاج آب زیاد به یکبار وارد گردد، برخوردی در میان آن‌ها پیش می‌آید و برودت تکمیل نمی‌گردد، و اگر به تدریج کم کم وارد گردد نخست برخورد پیش می‌آید سپس برودت ترجیح می‌یابد.