تصمیم یا اراده:
تصمیم آنست که صوفیای کرام به آن اراده مینامند:
رسول خدا جفرمود: «من جعل همه هماً واحداً هم الآخرة كفاه الله همه، ومن تشعبت به الهموم يبالِ الله في أي أودية هلك». «هر کسی که به یک امر اهتمام ورزد که نیتش آخرت است خداوند نیتهای او را کفایت میفرماید و کسی که به فکر چندین امر باشد، خداوند باکی نخواهد داشت که در کدام وادی هلاک میگردد».
من میگویم: قصد انسان مانند دعا، خاصیتی دارد که درِ جود الهی را میکوبد، بلکه مغز دعا و خلاصۀ آنست، پس هرگاه قصدها او فقط به خاطر رضای خدا باشند، خداوند برای او کافی خواهد شد؛ پس وقتی که نیت او جمع و جور باشد، و با ظاهر و باطن به عبادت بپردازد، این محبت خدا و رسول را در قلب او پدید میآورد، و تنها بر این اکتفا نمیکند که محبت، او را وا دارد که به مالک الملک بودن خدا و رسول صادق و مبعوث بودن آن حضرت جاز جانب خدا به روی خلق خدا، ایمان داشته باشد، بلکه این حالتی میباشد شبیه به حالت تشنه بهسوی آب و گرسنه به سوی غذا، و محبت از پرشدن عقل به ذکر خدا و فکر در جلال او پدید میآید، و نور ایمان از عقل به سوی قلب ترشح میکند و قلب آن را با نیروی طبیعی خویش درمییابد.