قَسَم بر چهار قسم است:
قسم بر چهار قسم است: یمین منعقده که مردم بر کاری در آینده که محال نباشد قسم یاد کنند، در این باره خداوند میفرماید: ﴿وَلَٰكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ ٱلۡأَيۡمَٰنَ﴾[المائدة: ۸٩]. «ولى شما را خداوند به [سزاى] سوگندهایى که از روى قصد [و اراده] خوردهاید، باز خواست مىکند».
دوم یمین لغو که کسی بگوید: «لاَ وَاللَّهِ، بَلَى وَاللَّهِ» بدون قصد، و این که بر چیزی بر حسب پندارش قسم یاد کند و در حقیقت برخلاف آن باشد، در این باره خداوند میفرماید: ﴿لَّا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ﴾[البقرة: ۲۲۵]. «که خداوند شما را در قسمهای لغو مؤاخذه نمیکند».
سوم یمین غموس که مردم عمداً به دروغ قسم یاد بکنند تا مال مسلمانی را از دستش بگیرد، و این قسم خوردن از گناهان کبیره میباشد.
چهارم قسم خوردن بر کار محال عقلی: مانند قسم خوردن بر گرفتن روزۀ دیروز، و جمع نمودن بین ضدین یا محال عادی مانند زندهکردن مرده و منقلبکردن چیزی.
علماء در باره آن دو قسم از یمین که نص در آنها وجود ندارد اختلاف نظر دارند که آیا در آنها کفاره هست یا خیر؟ رسول خدا جفرمود: «لاَ تَحْلِفُوا بِآبَائِكُمْ، مَنْ كَانَ حَالِفًا فَلْيَحْلِفْ بِاللَّهِ، أَوْ لِيَصْمُتْ».«به پدران خود قسم نخورید، کسی که میخواهد قسم یاد کند به نام خدا قسم یاد کند یا خاموش باشد».
و نیز فرمود: «مَنْ حَلَفَ بِغَيْرِ اللَّهِ فَقَدْ أَشْرَكَ».«هر کسی به غیر از خدا قسم یاد کند او مشرک است».
من میگویم: قسم به نام چیزی متحقق نمیگردد، مگر وقتی که در او معتقد به عظمتی باشد و اسم او را متبرک بداند، و کوتاهی در حق او و مهملگذاشتن آنچه نام او را بر آن برده است گناه بداند.